چکیده:
الگوی رشد و توسعه کالبدی شهر کویری بافق با وجود محدودیت های شدید اراضی و آبی، علاوه بر ناپایداری زیست محیطی و اکولوژیکی، در ابعاد اجتماعی ـ اقتصادی نیز محسوس است. هدف از این پژوهش ساماندهی الگوی فیزیکی گسترش شهر کویری بافق است، براین اساس نوع تحقیق کاربردی و روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی است که از مدل های کمی و نرم افزارهای رایانه ای SPSS استفاده شده است. نتایج حاصل از یافته های تحقیق نشان می دهد شهر کویری بافق از نظر رشد و گسترش فضایی قبل از اکتشاف معادن سنگ آهن، سرب و روی از رشد آرام برخوردار بوده است، اما از زمان اکتشاف این معادن رشد شتابان را پشت سر گذاشته، که بیشترین افزایش جمعیت مربوط به دهه ی 1355ـ 1345 با نرخ رشد سالانه 5/8 درصد بوده است. دلایل رشد بالا دراین دهه را می توان گسترش فعالیت های اقتصادی در زمینه معادن، افزایش مهاجرت روستا ـ شهر و مهاجرین جنگ تحمیلی دانست؛ بنابراین توسعه ی شهر از الگوی رشد پراکنده یا گسترش افقی متصور است و در بین نواحی ده گانه ی شهر بافق ناحیه ی 3 با عدد 746/0 پایدارترین ناحیه و ناحیه 8 با عدد 557/0 ناپایدارترین ناحیه شناخته شده است.
خلاصه ماشینی:
" 3ـ ﭘﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ اﺑﺮاﻫﻴﻢزاده و دﻳﮕﺮان (8831) در ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ﺑﺮ ﮔﺴﺘﺮش ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ و رﺷﺪ اﺳﭙﺮال ﺷﻬﺮ ﻃﺒﺲ ﺑـﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از ﺷﻬﺮﻫﺎی واﻗﻊ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺧﺸﻚ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ در ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ ﺑـﺮ ﮔﺴـﺘﺮش ﻓﻴﺰﻳﻜـﻲ ﺷﻬﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻫﻤﭽﻮن ﺗﻮﭘﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻫﻤﻮار، ﺷﻴﺐ ﻣﻨﺎﺳﺐ اراﺿﻲ در ﺷﻤﺎل ﺷﻬﺮ، ﻋﻮاﻣﻞ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ رﺷـﺪ ﺟﻤﻌﻴـﺖ و ﺑﻪﺧﺼﻮص ﻣﻬﺎﺟﺮتﻫﺎی روﺳﺘﺎ ـ ﺷﻬﺮی، و ﻋﻮاﻣﻞ اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﻪﺧﺼﻮص وﺟﻮد ﻣﻌﺎدن ﻋﻈﻴﻢ زﻏﺎل ﺳﻨﮓ، ادﻏﺎم روﺳـﺘﺎی ﺑﺰرگ دﻳﻬﺸﻚ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﻃﺒﺲ از ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ.
)Hampel 5 ـ روش ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﻣﻮﺿﻮع و اﻫﺪاف ﺗﺤﻘﻴﻖ، روﻳﻜﺮد ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﻓﻀﺎی ﺗﺤﻘﻴﻖ »ﺗﻮﺻـﻴﻔﻲ ـ ﺗﺤﻠﻴﻠـﻲ« و ﻧـﻮع ﺗﺤﻘﻴـﻖ ﻛﺎرﺑﺮدی اﺳﺖ، ﺟﺎﻣﻌﻪی آﻣﺎری 01 ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺷﻬﺮ ﺑﺎﻓﻖ ﺑﺮاﺳﺎس ﺗﻘﺴﻴﻤﺎت ﻛﺎﻟﺒﺪی ﺷﻬﺮداری اﺳﺖ، اﺑﺰار ﺟﻤﻊآوری دادهﻫﺎ ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ روش ﻣﻴﺪاﻧﻲ و اﺳﻨﺎدی ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و ﺑﺮای ارزﻳﺎﺑﻲ ﺗﻮﺳﻌﻪی ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﺷـﻬﺮ از آﻧﺘﺮوﭘـﻲ ﺷـﺎﻧﻮل ﺷـﻜﻞ ﺷﻬﺮ، ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و از آنﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻋﺎﻣﻞ اﻗﺘﺼﺎدی ﺻﻨﻌﺖ و ﻣﻌﺪن در رﺷﺪ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬار ﺑﻮده اﺳﺖ، از ﻣﺪل اﻗﺘﺼﺎدی ﺿﺮﻳﺐ ﻣﻜﺎﻧﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﻳﺪه و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﺎ ﺑﻬﺮهﮔﻴﺮی از ﻧﺮماﻓﺰار SPSSﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻛـﻪ 92 ﺷﺎﺧﺺ ﺑﻮدﻧﺪ، ﺑﻪ روش ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻋﺎﻣﻠﻲ ﺑﻪ 7 ﻋﺎﻣﻞ ﺗﻘﻠﻴﻞ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻛﻪ ﺳﻬﻢ ﻫﺮ ﻋﺎﻣﻞ در ﭘﺎﻳـﺪاری ﺗﻮﺳـﻌﻪی ﺷـﻬﺮ ﺑـﺎﻓﻖ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ و در ﻧﻬﺎﻳﺖ اﻟﮕﻮی ﺑﻬﻴﻨﻪ را ﺑﺮای ﺷﻜﻞ ﭘﺎﻳﺪار ﺷﻬﺮ اراﺋﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﻧﻤﻮد."