چکیده:
سوالی که در این مقاله مورد بررسی قرار میگیرد این است که آیا ژئوپولتیک جهان اسلام، توان و ظرفیت رقابت در بازی قدرت و پیشوایی جهانی را دارد یا نه؟ نتیجه تحقیق این است که ژئوپولتیک جهان اسلام با قابلیتهای بالای اقتصادی، نظامی، استراتژیکی، ایدئولوژیکی، توان رقابت در میان قدرتهای بزرگ دیگر در مسیر دستیابی به جایگاه رهبری جهانی را داراست؛ با این شرط که زمینه و بستر همگرایی و همپوشانی منابع کشورهای اسلامی در سازمانهای بینالمللی اسلامی فراهم آید و چالشها و موانع پیشرو برداشته شود. در این میان، جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان یکی از کشورهای مهم جهان اسلام با استفاده از پتانسیلهای ژئوپولتیکی مادی و معنایی خود، نقشی بیبدیل در این زمینه ایفا میکند.
This article studies whether the Islamic world's geopolitics has enough capacity and capability to compete in the power game and world leadership. The results of this article indicate that Islamic world's geopolitics with a lot of economic, military, strategic and ideological capacities is capable enough to compete with great powers in the track to achieve world leadership; on the condition that the ground for convergence and overlapping of the resources of Islamic countries is prepared through international organizations and challenges and barriers are removed. As an important country in the world of Islam, Islamic republic of Iran can use its material and spiritual geopolitical potentials to play an unparalleled role in this respect.
خلاصه ماشینی:
چشماندازی بر ژئوپولتیک جهان اسلام در بازی قدرت و رهبری جهانی؛ فرصتها و چالشها (با تأکید بر توان و ظرفیتهای ژئوپولتیکی جمهوری اسلامی ایران) سید داود آقایی* سید محمود حسینی** چکیده سؤالی که در این مقاله مورد بررسی قرار میگیرد این است که آیا ژئوپولتیک جهان اسلام، توان و ظرفیت رقابت در بازی قدرت و پیشوایی جهانی را دارد یا نه؟ نتیجه تحقیق این است که ژئوپولتیک جهان اسلام با قابلیتهای بالای اقتصادی، نظامی، استراتژیکی، ایدئولوژیکی، توان رقابت در میان قدرتهای بزرگ دیگر در مسیر دستیابی به جایگاه رهبری جهانی را داراست؛ با این شرط که زمینه و بستر همگرایی و همپوشانی منابع کشورهای اسلامی در سازمانهای بینالمللی اسلامی فراهم آید و چالشها و موانع پیشرو برداشته شود.
ژئوپولتیک جهان اسلام، رهبری جهانی، ایالات متحده آمریکا، ظرفیتها و قابلیتها، همگرایی و همپوشانی منابع، جمهوری اسلامی ایران مقدمه صعود و افول قدرتهای بزرگ در طول تاریخ و دستیابی آنها به رهبری جهانی یکی از موضوعات مهم و اساسی پیشروی اندیشمندان عرصه نظریهپردازی سیاسی بوده است و از اینرو دیدگاههای متفاوتی در این مورد ارائه شده است.
جدا از این مسئله، جمهوری اسلامی ایران با توجه به پتاسیلهای ژئوپولتیکی عظیم برآمده از مؤلفههای مادی (دسترسی به مناطق ژئوپولتیکی، استقرار در میادین نفتی و داشتن منابع و ذخایر انرژی) و معنایی (ناشی از قابلیتهای زیربنایی ژئوپولتیکی انقلاب اسلامی، ژئوپولتیک شیعه و استفاده از ایدئولوژی شیعه) نقشی عظیم در تقویت قدرت ژئوپولتیکی جهان اسلام ایفا مینماید.