چکیده:
گردشگری به عنوان بزرگترین صنعت خدماتی دنیا، نقش و جایگاه ویژه¬ای در توسعه مناطق جغرافیایی دارد. هنگامی که ابعاد و زمینه¬های مرتبط با گردشگری به خوبی شناخته شود، این وضعیت نمود بیشتر و عینی تری پیدا خواهد کرد. امروزه، تجربیات نظری و اجرایی متعددی در سطح دنیا برای مطالعه، بررسی، برنامه¬ریزی و مدیریت مناطق گردشگری وجود دارد، که همگام با پیشرفت¬های فناوری روند صعودی دارند. در این پژوهش لندفرمهای ژئومورفولوژیکی منطقه نمونه گردشگری بیستون شناسایی شده و وضعیت توانمندیهای ژئومورفورتوریسمی آنها مورد ارزیابی قرار گرفته است. برای ارزیابی لندفرمهای منطقه از نقشه¬های زمین شناسی، توپوگرافی و داده¬های میدانی استفاده شده و میزان قابلیت¬های ژئومورفوتوریسمی لندفرمها بر اساس روش Pralong مورد ارزیابی قرار گرفته و رتبه بندی شده¬اند. بر این اساس لندفرم کوه بیستون به علت وجود آثار تاریخی و باستان شناسی، پدیده¬های ژئومورفولوژیکی، و وجود چشم اندازهای زیبای طبیعی با میانگین ارزش گردشگری 79/0و میانگین ارزش بهره¬وری 81/0 دارای بالاترین ارزش ژئومورفوتوریسمی می¬باشد.
خلاصه ماشینی:
پس از تکمیل برگه های مربوط به هر لندفرم برای تعیین میزان پتانسیل و توانمندی های زمین گردشگری به تفکیک مکان های ژئومورفولوژیکی ، از مدل پرالونگ استفاده شده است که لندفرم های ژئومورفولوژیکی با چهار معیار (زیبایی ظاهری ، علمی ، فرهنگی – تاریخی و اقتصادی – اجتماعی ) قابل بررسی هستند.
جدول (١٢) آمار ارزیابی ارزش های گردشگری و بهره وری لندفرم های ژئومورفولوژیکی محدوده مورد مطالعه به روش پرالونگ ( ماخذ: نگارندگان ) (به تصویر صفحه مراجعه شود) با توجه به مقادیر بدست آمده از محاسبه ارزش گردشگری لندفرم های ژئومورفولوژیکی منطقه نمونه گردشگری بیستون و مقایسه این لندفرم ها، کوه بیستون با امتیاز ٠/٧٩ بیشترین امتیاز را از لحاظ ارزش گردشگری به خود اختصاص داده و می توان آن را به عنوان پر جاذبه - ترین لندفرم ژئومورفولوژیکی دانست (جدول ١٢).
ارزیابی ها نشان می - دهد که ارزش های گردشگری لندفرم های ژئومورفولوژیکی منطقه نمونه گردشگری عمدتا به ترتیب به دلیل بالا بودن ارزش علمی ، ارزش زیبایی ظاهری ، ارزش تاریخی و فرهنگی و سپس ارزش اقتصادی و اجتماعی این لندفرم ها است که باید به رابطه بین این ارزش ها در حال حاضر توجه شود.
شکل (٢) مقایسه ارزش گردشگری لندفرم های ژئومورفولوژیکی منطقه مورد مطالعه ( ماخذ: نگارندگان ) همان طور که در شکل ٢ نشان داده شده است کوه بیستون دارای بیشترین ارزش گردشگری است و دارای بیشترین ارزش در زمینه علمی ، اقتصادی - اجتماعی و تاریخی – فرهنگی و زیبای ظاهری است که این ارزش ها در ارتباط تنگاتنگ با همدیگر قرار گرفته اند.