چکیده:
مثلها بخشی از ادبیات شفاهی یا عامیانه میباشند که در ارتباطات کلامی به صورت روزمره به کار میروند. از آنجا که رادیو رسانهای شنیداری است و در ایجاد ارتباط با مخاطبان، کلام و گفتار نقش اصلی را بازی میکند، لازم است تا شیوههای مناسب استفاده از مثلها در برنامههای رادیویی بحث و بررسی شود. از آن جایی که بسیاری از مثلها بین اقوام ایرانی در مناطق مختلف ایران همگون و هم معنی است اگر از مثلهایی که بن مایه مشترک دارند در برنامههای رادیویی به صورت مناسب و آگاهانه استفاده شود، گامی در جهت تقویت اشتراکهای فرهنگی و همگرایی ملی برداشته میشود و روح همبستگی در میان مردم کشور گسترش مییابد. در واقع چون ادبیات شفاهی جزیی از سرمایه اجتماعی هر جامعه است، کاربرد آن در برنامههای مختلف علاوه بر گسترش همبستگی باعث تقویت سرمایه اجتماعی نیز میشبود. استفاده از مثلها در برنامههای مختلف رادیویی میتواند به صورت بازگویی داستان مثلها باشد. به عبارت دیگر تدوین نمایشنامه برای این قصهها میتواند در جذب مخاطب موثر باشد. همچنین استفاده مجریان از مثلهای مرتبط در برنامههای مختلف بر جذابیت برنامهها و دانش شنوتندگان میافزاید.
خلاصه ماشینی:
از آنجـا کـه راديـو رسـانه اي شـنيداري اسـت و در ايجـاد ارتبـاط بـا مخاطبان، کلام و گفتار نقش اصلي را بازي مي کند، لازم است تا شيوههـاي مناسـب اسـتفاده از مثل ها در برنامه هاي راديويي بحث و بررسي شود.
از آن جايي که بسياري از مثل ها بـين اقـوام ايراني در مناطق مختلف ايران همگون و هم معني است اگر از مثل هايي که بـن مايـه مشـترک دارند در برنامه هاي راديويي به صورت مناسب و آگاهانه استفاده شود، گامي در جهت تقويـت اشتراکهاي فرهنگي و همگرايي ملي برداشته مي شود و روح همبستگي در ميـان مـردم کشـور گسترش مي يابد.
در مورد برنامه سازي بـراي راديو با استفاده از مواد فرهنگ مردم بايد به سراغ بخش هايي رفت که ماهيتي شـنيداري داشـته باشند؛ براي مثال ادبيات شفاهي ، باورها و عقايد عاميانه و مانند آن موضوعهـاي مناسـبي بـراي اين منظور هستند.
(حکمت ، پيشين : ٤٩) اگر از علمايي که زمخشري به آنان اشاره مي کند بگذريم ، اهل زبان نيز از روزگاران گذشته تاکنون، هر جا که ضرورت ايجاب کرده بـراي توضـيح مطلـب و روشـن کـردن مفهـوم کـلام خويش ، با توجه به نوع مخاطب يا مخاطبان و با در نظر داشـتن موقعيـت زمـاني و مکـاني ، از ميان انبوه مثل هاي زبان، مثل يا امثالي را انتخاب و چاشني گفتار خود کرده و مـي کننـد.
حتي اگر زبان اين برنامه ها فارسي باشد استفاده از مثل هاي محلي را، نفي نمي کند و در ارزيـابي هـا بـه امتيـاز برنامه مي افزايد.
در اين زمينه نيز شبکه هاي استاني انتخاب مثـل هـاي بـومي و محلـي را بـه مثل هاي فارسي و عمومي بايد ترجيح دهند تا رنگ و بوي محلي برنامه حفظ شود.