چکیده:
در فرهنگ مردم ایران، آیین ها و مناسک بسـیاری وجـود دارنـد کـه بـدون حضور بزرگان و سالخوردگان اجرا نمی شوند. بـه طـور مثـال ادبیـات شـفاهی مملو از نکاتی است که در آنهـا احتـرام و ارج نهـادن بـه سـالخوردگان دیـده می شود. در افسانه های عامیانه ، ضربالمثل ها، ترانه ها و سایر بخش های ادبیات شفاهی ، سـالخوردگان بـا ویژگـی هـایی همچـون خردمنـدی، مجـرب بـودن، ریش سفیدی، کمال و بردباری تصویر می شوند. در آیین هـا و مراسـم مختلـف همچون آیین های موسمی ، مذهبی ، ملی و اجتماعی نیز سالخوردگان نقش مهم و ضروری ایفا می کنند. در این آیین ها، تکریم سالمندان و ارج نهادن به آنها در صورت هایهای مختلف متجلی است
خلاصه ماشینی:
تکريم سالخوردگان در فرهنگ مردم؛ جايگاه خرد و تجربه 1 سويل ماکويي چکيده در فرهنگ مردم ايران، آيين ها و مناسک بسـياري وجـود دارنـد کـه بـدون حضور بزرگان و سالخوردگان اجرا نمي شوند.
از ايـن رو در اغلب محورهاي «فرهنگ مردم» از جمله ، در آيين ها، مناسک و مراسم مختلف ، و همچنين در بخش هاي گونـاگون ادبيـات شـفاهي ، سـالخوردگان حضـوري هدايت گر، مؤثر و راهنما دارند.
ادب شفاهي جزئـي از فرهنـگ مـردم (عامـه ) است که مجموعه انديشه ها و تجربه هاي مردمان يک سـرزمين را بـا خـود بـه همراه دارد.
ادبيات شفاهي علاوه بر آنکه بخش عظيمـي از فرهنـگ معنـوي را تشکيل مي دهد، از جذابترين و ماندگارترين گونه هاي اين ميـراث بـه شـمار مي رود که در گذر زمان به صورت يکي از عناصـر هويـت قـومي و فرهنگـي درآمده است .
در جوامع سنتي براي انتقال يافته ها و تجربيات انسـانهـا، وسـيله اي جـز آمـوزش مستقيم و عملـي فرزنـدان خـانواده وجـود نداشـت ، از ايـن رو، سـالخوردگان خانواده تنها منبع علوم و تجربه محدود جامعه محسوب مي شـدند؛ تجـاربي کـه در همه زمينه هاي زندگي ، گنجينه ذيقيمتي براي زيست نسـل هـاي آينـده بـه شمار مي آمد.
همچنين ، بررسي اسناد فرهنگياري واحد فرهنگ مردم در مورد ازدواج نشان مي دهد که برپايي مراسـم ازدواج جوانان توسط سالخوردگان و سالمندان خانواده انجام مي گرفت و آنـان علاوه بر حمايت مادي، از جوانان خود حمايت معنوي نيز به عمل مـي آورنـد؛ برپايي انواع جشن هاي مربوط به ازدواج و تبادل هدايا براي مهرورزي، همگـي براي ايجاد شور و نشاط در ميان جوانان بود.