چکیده:
ﺑﻪﻃﻮرﻛﻠﻲ، ﻛﻮدﻛﺎن ﺑـﻪﻟﺤـﺎظ ﺷـﺮاﻳﻂ ﺧـﺎص ﺟﺴـﻤﺎﻧﻲ و رواﻧـﻲ و ﻋـﺎﻃﻔﻲ در ﻣﻌﺮض اﻧﻮاع ﺳﻮء اﺳﺘﻔﺎدهﻫﺎ و ﺑﺰهدﻳﺪﮔﻲﻫﺎ ﻗﺮار دارﻧﺪ؛ اﻣﺎ ﺑﺮﺧﻲ از ﻛﻮدﻛـﺎن و ﻧﻮﺟﻮاﻧـﺎن ﺻﺮفﻧﻈﺮ از ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺬﻛﻮر، ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ در ﻣﻮﻗﻌﻴﺖﻫﺎ و اوﺿﺎع و اﺣﻮال ﻣﺨﺎﻃﺮه آﻣﻴﺰ ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ در ﻣﻌﺮض اﻧﻮاع ﺑﺰهدﻳﺪﮔﻲﻫﺎ ﻗـﺮار دارﻧـﺪ، ﻛـﻪ از آنﻣـﻲﺗـﻮان ﺗﺤـﺖ ﻋﻨﻮان »ﻛﻮدﻛﺎن و ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن در ﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ« ﻳﺎ »ﻛﻮدﻛﺎن آﺳﻴﺐ ﭘﺬﻳﺮ« ﻳﺎد ﻛـﺮد؛ ﻣـﺎده 3711 ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺪﻧﻲ اﻳﺮان را ﻣﻲﺗﻮان ﻣﺼﺪاﻗﻲ از اﻳﻦ ﻛﻮدﻛـﺎن ﺑـﻪﺣﺴـﺎب آورد. ﻣﻘﺎﻟـﻪی ﺣﺎﺿﺮ ﺿﻤﻦ اراﻳﻪی ﺗﻌﺮﻳـﻒ ﻣﺨﺘﺼـﺮی از ﺑﺮﺧـﻲ ﻣﻔـﺎﻫﻴﻢ اﺳﺎﺳـﻲ و ﺑﺮرﺳـﻲ ﻣﺼـﺎدﻳﻖ ﻛﻮدﻛﺎن در ﻣﻌﺮض ﺧﻄـﺮ و ﮔﺴـﺘﺮهی ﺣﻤﺎﻳـﺖ از آﻧـﺎن، از ﻃﺮﻳـﻖ ﺑـﻪﻛـﺎرﮔﻴﺮی ﺗـﺪاﺑﻴﺮ ﭘﻴﺸﮕﻴﺮاﻧﻪ وﺿﻌﻲ ﻣﻮﺟﻮد در ﻗﻮاﻧﻴﻦ و ﻣﻘﺮرات ﻛﻨﻮﻧﻲ دو ﻛﺸﻮر اﻳﺮان و اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن، ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻲﮔﻴﺮد ﻛﻪ ﺑﻪرﻏﻢ ﮔﺴﺘﺮدﮔﻲ و ﺟﺎﻣﻌﻴﺖ اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﺗﺪاﺑﻴﺮ در ﻫﺮ دو ﻛﺸﻮر، ﻫﻨـﻮز ﺷـﺎﻫﺪ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎ و ﻗﻮاﻧﻴﻦ و ﻣﻘﺮرات ﻧﻈﺎمﻣﻨﺪ و ﻳﻜﭙﺎرﭼﻪ در ﻗﺎﻟﺐ ﻳﻚ ﻋﻨﻮان وﻳﮋه ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻗـﺎﻧﻮن »ﺣﻤﺎﻳﺖ از ﻛﻮدﻛﺎن و ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن در ﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ« ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ.
خلاصه ماشینی:
"اﺑﻬﺎﻣﻲ ﻛﻪ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ اﻳﻦ دو ﻣﺎده از ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺪﻧﻲ ﭘﻴﺶ ﻣﻲآﻳﺪ، اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﻲﮔﻨﺎه ﺑﻮدن ﻃﻔﻞ ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺷﺪه از راﺑﻄﻪ آزاد ﺟﻨﺴـﻲ زن و ﻣـﺮد، آﻳـﺎ وی ﺗﻨﻬﺎ از ارث ﺑﺮدن ﻣﺤﺮوم ﻣﻲﺷﻮد ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ از ﺑﻘﻴﻪ ﺣﻘﻮق ﻧﻴﺰ ﻣﺤﺮوم ﻣﻲﺷﻮد و ﭘـﺪر و ﻳﺎ ﻣﺎدر ﻃﺒﻴﻌﻲ وی ﻫﻴﭻﮔﻮﻧﻪ ﺗﻜﻠﻴﻔﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ وی ﻧﺪارﻧﺪ؟ ﺟﻮاب اﻳـﻦ ﻣﺴـﺌﻠﻪ را ﻫﻴﺌـﺖ ﻋﻤﻮﻣﻲ دﻳﻮان ﻋﺎﻟﻲ ﻛﺸﻮر ﻃﻲ رأی وﺣـﺪت روﻳـﻪ ﺷـﻤﺎره 716 ﻣـﻮرخ 3/4/7631 ﺑﻴـﺎن ﻧﻤﻮده اﺳﺖ؛ ﻣﻀﻤﻮن اﻳﻦ رأی اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻮﻣﺎت و اﻃﻼق ﺑﻨﺪ اﻟﻒ ﻣـﺎده 1 ﻗﺎﻧﻮن ﺛﺒﺖ اﺣﻮال ﻣﺼﻮب 5531 و ﺗﺒﺼﺮهی ﻣـﺎدهی 61 و ﻣـﺎدهی 71 و ﻣﺴـﺌﻠﻪ 3 و 4 ﻣﻮازﻳﻦ ﻗﻀﺎﻳﻲ از دﻳﺪﮔﺎه ﺣﻀﺮت اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ رﺿﻮان اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻲ زاﻧـﻲ ﭘـﺪر ﻋﺮﻓـﻲ ﻃﻔـﻞ ﺗﻠﻘﻲ ﺷﺪه و در ﻧﺘﻴﺠﻪی ﻛﻠﻴﻪ ﺗﻜﺎﻟﻴﻒ ﻣﺮﺑﻮط ﭘﺪر از ﺟﻤﻠﻪ اﺧﺬ ﺷﻨﺎﺳﻨﺎﻣﻪ ﺑﺮ ﻋﻬـﺪهی وی 451 • ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ – ﺗﺮوﻳﺠﻲ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﭘﻴﺸﮕﻴﺮی از ﺟﺮم / ﺳﺎل ﭘﻨﺠﻢ، ﺷﻤﺎره ﻫﻔﺪﻫﻢ، زﻣﺴﺘﺎن 9831 ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و ﺣﺴﺐ ﻣﺎدهی 488 ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺪﻧﻲ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﻮﺿﻮع ﺗﻮارث ﺑﻴﻦ آنﻫﺎ ﻣﻨﺘﻔـﻲ اﺳـﺖ1."