خلاصه ماشینی:
خرد ارتباطی هابرماس بر خلاف عقل ابزاری که بیش از همه بر منطق سود و زیان استوار است، هر پدیدة دیگری را در مقابل سوژه، همچون ابژهای برای بهرهبرداری معرفی میکند؛ بر منطق ارتباطی نهاده شده است و به ظرفیتهای ارتباط میان دو سوژه میپردازد.
هابرماس معتقد است که در زندگی اجتماعی برخی حوزههای ارتباطی وجود دارند که در آنها، منطق سود و زیان تحت تأثیر احساسات انسانی ناشی از ارتباطهای رودررو، کمرنگ میشود و تأثیرگذاری ناشی از همدلی، جریان قدرت و تسلط را تغییر میدهد.
هابرماس حوزة عمومی را فضایی میداند که در آن خرد ارتباطی (گفتوگوی عقلانی میان شهروندان آزاد و برابر) تحقق پیدا میکند و مردم از طریق مشارکت در حوزة عمومی، سرنوشت سیاسی خود را تعیین میکنند (Habermas, 1991:105).
زیرا هگل جدایی میان جامعة مدنی از دولت را عین بربریت میداند و وحدت این دو نهاد را اساس جامعهای آزاد و سعادتمند به شمار میآورد (Habermas, 128-117: 1991) به این ترتیب، هابرماس ابتدا نقد ناقدان را میپذیرد و در عین حال گفتوگو را جایگاهی برای فراتر رفتن از وضعیت جبری هستی اجتماعی افراد معرفی میکند.
هگل این پیش فرض را رد میکند که افراد جامعه بهعنوان شهروندان آزاد و برابر بتوانند امکان شرکت در حوزة عمومی و نهادهای مدنی را پیدا کنند و دربارة مسائل مهم جامعه به تبادل نظر بپردازند.
جهانی شدن و آینده دموکراسی: منظومة یساملی یورگن هابرماس؛ مترجم: کمال پولادی- نشر مرکز- ۲۶۴ صفحه- رقعی (شومیز)- چاپ ۱ سال ۱۳۸۰ ۳.
دگرگونی ساختاری حوزه عمومی کاوشی در باب جامعه بورژاویی یورگن هابرماس؛ مترجم: جمال محمدی- افکار- ۴۶۸ صفحه- رقعی (شومیز)- چاپ ۱ سال ۱۳۸۴ ۵.