چکیده:
موضوع آب و تأثیر آن در حیات بشر نیاز به استدلال و تجزیه و تحلیل ندارد؛ اما رشد جمعیت و بالا رفتن سطح زندگی و رشد شهر نشینی همراه با گسترش ابعاد صنعتی و تکنولوژیکی زندگی در جهان سبب شده تا استفاده بهینه از آب و حوزههای آبی موجود در جهان با تأمل و برنامه ریزی بهتری حرکت کند. بهدنبال چنین شرایطی، مسائل زیست محیطی تا حدودی مد نظر قرار گرفته و با کاهش رقابتهای بیهوده سیاسی، کشورها درپی تعیین رژیم عادلانهای برای بهره برداری همه کشورها و ملتها از پهنههای آبی موجود و بهبود اقتصاد ملی بودهاند. از اینرو بحران آب در حوزه دریاچه آرال بهدلیل وجود پنج کشور حاشیه این دریاچه بهعنوان یک پدیده، مورد بررسی این نوشتار است که با نبود یک مدیریت کارآمد، درحال نابودی و ایجاد یک بحران زیستمحیطی در منطقه است. این مهم نیازمند به تبیین همهجانبه مدیریت منطقهای و دست یابی به یک راهحل مورد رضایت دو طرف را نشان میدهد.
Foreign policy is a complex of goals، orientations، and instruments that a state adopts vis-à-vis other states in order to achieve its national interests. The aim of foreign policy is to provide security، which covers a spectrum from territorial integrity to the development of economic facilities. Foreign policy is based on four main factors: understanding international environment، preparing a strategy for protecting national interests، devising a tactical plan for the implementation of the strategy، and organizing diplomats for the implementation of the tactics. Geopolitical Genome is the geographical genetic map of the politics and derived from geography of a country. Foreign policy of every country have affected by genetic map of the geopolitics. Iran in the neighboring with 15 countries is a strategic region. Understanding the genomes and codes of the neighbor countries has an effective role to drafting a proper foreign policy with geopolitical characteristics of Iran. The authors of the present paper with analysis of the geopolitical themes of Iran and Turkey، has tried to finding the format of the confronting codes and genomes of Iran and Turkey.
خلاصه ماشینی:
"بحران آب و نتایج زیست محیطی آن در آسیای مرکزی محمد درخور 1 دکترای جغرافیای سیاسی و پژوهشگر دانشگاه جامع امام حسین(ع) عبدالرضا فرجی راد استادیار ژئوپلیتیک دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران علی میرهاشمی دانشجوی دکتری مدیریت دولتی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران (تاریخ دریافت: 10/12/1391- تاریخ تصویب 20/4/1392) چکیده موضوع آب و تأثیر آن در حیات بشر نیاز به استدلال و تجزیه و تحلیل ندارد؛ اما رشد جمعیت و بالا رفتن سطح زندگی و رشد شهر نشینی همراه با گسترش ابعاد صنعتی و تکنولوژیکی زندگی در جهان سبب شده تا استفاده بهینه از آب و حوزههای آبی موجود در جهان با تأمل و برنامه ریزی بهتری حرکت کند.
اختلافهای سیاسی بین کشورها، نداشتن آیندهنگری، فرهنگ پایین، سیستمهای آبیاری قدیمی و پرمصرف، قدیمیبودن تجهیزات انتقال آب و فقر تکنولوژی، اقتصاد تکمحصولی و وابستگی به کشت پنبه و توسعه آن در کنار نبود اعتماد به کشورهای همسایه برای تأمین احتیاجها و رویآوری به کشت محصولات جدید مانند برنج که با اکوسیستم آبی منطقه تناسب ندارد بههمراه مجموعهای از عوامل دیگر منجر به ناکارآمدی مدیریت، تشدید و سرعتبخشیدن به بحران آب در این منطقه شده است.
گذشته از این کشوری مانند ترکمنستان که صادرکننده نفت و گاز در منطقه است برای تأمین 97 درصد از آب مصرفی خود به حوزه آبی دریاچه آرال وابسته است، ازبکستان نیز وضعیتی مشابه با ترکمنستان دارد.
گذشته از مسایل تاریخی مربوط به میراث اتحاد شوروی در منطقه مبنی بر تقسیم منطقه بر اساس قومیتها، مسئله هویتسازی جمهوریهای آسیای مرکزی و تأکید بر شخصیتسازی تاریخی نیز بهدلیل ناهمگونی مرزهای باستانی مورد تأکید این جمهوریها، سبب ایجاد اختلافهایی شده است."