چکیده:
امروزه مشارکت به عنوان یکی از عناصر ضروری جهت دستیابی به توسعه و به خصوص توسعه روستایی شناخته شده است. در همین ارتباط دولت ها برنامه های متفاوتی را جهت افزایش مشارکت روستاییان به اجرا می گذارند. مسئله اساسی آن است که در نواحی روستایی کشور، سطح مشارکت روستاییان در فرآیند مدیریت روستایی در سطح پایین قرار دارد. این روند ناکارآمدی نظام برنامه ریزی روستایی کشور را در سطح خرد و کلان به دنبال داشته است. سئوالی که در این زمینه مطرح می شود آن است که «مهمترین موانع اقتصادی و اجتماعی عدم مشارکت روستاییان در فرآیند مدیریت روستایی کدام عوامل می باشد؟». روش پژوهش حاضر توصیفی، تحلیلی، و روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه و مصاحبه) بود. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات به صورت آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار) و استنباطی (آزمون توکی، کای دو، تحلیل خوشه ای، رگرسیون خطی، و آزمون t تک نمونه ای) صورت گرفت. جامعه آماری پژوهش، 1582 خانوار 20 روستای دارای شورای اسلامی و دهیاری دهستان لیشتر بود که نمونه لازم جهت تکمیل پرسشنامه از این خانوارها با استفاده از فرمول کوکران، 143 نمونه محاسبه شد. جهت سنجش پایایی پرسش نامه از روش آلفای کرونباخ و با تاکید بر همسانی درونی استفاده شد که ضریب آن برای پرسشنامه مردم 764/0 و برای پرسشنامه مسئولین 781/0 به دست آمد. نتایج پژوهش نشان داد سطح مشارکت روستاییان در فرآیند مدیریت روستایی در وضعیت مناسبی قرار ندارد و میان ویژگی های فردی روستاییان و سطح توسعه یافتگی روستاهای مورد مطالعه با سطح مشارکت رابطه معنی داری وجود دارد. از دیدگاه مردم و مسئولین کمبود درآمد روستاییان به عنوان مهمترین مانع مشارکت آنان در فرآیند مدیریت روستایی شناخته شد.
خلاصه ماشینی:
"در پژوهش حاضر، ابتدا به بررسی سطح مشارکت روستاییان در فرآیند مدیریت روستایی پرداخته شد، سپس به تجزیه و تحلیل رابطه میان ویژگیهای فردی پاسخدهندگان و سطح مشارکت آنها پرداخته و در ادامه به بررسی موانع اقتصادی و اجتماعی مشارکت روستاییان از دیدگاه مردم و مسئولین (شاخصهای جدول 1) و در آخر به بررسی رابطه میان میزان مشارکت روستاییان و سطح توسعهیافتگی روستاهای دارای دهیاری و شورای اسلامی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت.
جدول 1: موانع اقتصادی- اجتماعی مشارکت روستاییان در فرآیند مدیریت روستایی (رجوع شود به تصویر صفحه) تجزیه و تحلیل دادهها بررسی ویژگیهای فردی پاسخدهندگان نشان داد، میانگین سنی این افراد برابر با 4/42 سال، 9/87 درصد پاسخدهندگان مرد و 1/12 درصد زن، متوسط بعد خانوار برابر با 7/4 نفر، از نظر سطح تحصیلات 2/24 درصد افراد بیسواد، 2/21 درصد سواد دوره ابتدایی، 3 درصد سواد دوره راهنمایی، 2/21 درصد سواد دوره دبیرستان، 20 درصد دیپلم و 4/10 درصد افراد هم بالاتر از دیپلم تحصیلات داشتهاند.
جدول 6: موانع اقتصادی مشارکت روستاییان در فرآیند مدیریت روستایی (رجوع شود به تصویر صفحه) در بین موانع اجتماعی طبق نتایج بهدست آمده از میان 9 شاخص مورد بررسی از دیدگاه مردم، عدم نظارت بر عملکرد مدیران فعال در سطح روستا با میانگین 76/3 و عدم وجود اعتماد متقابل میان دولت و روستاییان با میانگین 70/3 به عنوان مهمترین موانع اجتماعی مشارکت روستاییان شناخته شدند."