چکیده:
پاکستان ازجمله دولت های پسااستعماری اسـت کـه اقـوام مختلفـی در آن ساکن هستند. این گروه های قومی از بدو تاسیس ایـن کشـور بـا تاکیـد بـر مولفه های زبانی، فرهنگی و قومی خاص خود در صدد استقلال بوده اند. قوم بلوچ یکی از این قومیت هـا اسـت کـه از ابتـدای جـدایی پاکسـتان از هنـد همواره امنیت این کشور را بـه چـالش کشـیده اسـت . هـدف اصـلی مقالـه پیش رو بررسی سابقه ملیگرایی قوم بلوچ و نیز سیاست های دولت پاکستان در قبال آن با تاکید بر موضوع ملت سازی ناکام در این کشور است . بـر ایـن اساس ، این پژوهش ضمن بررسی فراینـد ملـت سـازی در پاکسـتان در پـی پاسخ دادن به این پرسش است که چرا قوم بلوچ در پاکستان همواره امنیت این کشور را به چالش کشانده است ؟ یافته های این پژوهش نشان مـیدهـد که ملت سازی ناکام از عوامل موثر بر ایجاد گرایش های واگرایانـه قـوم بلـوچ در کشور چندقومیتی پاکستان بوده است ؛ ازاین رو ادعای اصلی پژوهش این است که ضعف و ناکامی پاکستان در فرایند ملـت سـازی و عـدم توانـایی آن برای جذب قوم بلوچ در ملت واحد باعث شـد ایـن گـروه قـومی بـه سـمت خط مشی گریز از مرکز سوق داده شود و امنیت پاکستان را به چالش بکشد.
خلاصه ماشینی:
"از سوی دیگر، این نوع ملت سازی، روندی بـود کـه در آن نه تنها مشارکت گروه های اجتماعی و قومی مختلـف در زمینـه هـای سیاسـی، اقتصادی و امنیتی مورد توجـه قـرار نگرفـت ، بلکـه تبعـیض هـای دولـت در مـورد ایالت های مختلف خود موجد مشکلات فزاینده ای بـر سـر راه آن شـد؛ بـرای مثـال تخصیص تبعیض آمیز بودجه دولت در میان ایالت های مختلف موجب نابرابریهـای گسترده ای در زمینه توسـعه امکانـات زیربنـایی شـد کـه بـه نوبـه خـود، اختلافـات قابل توجهی در رفاه اقتصادی به وجود آورد؛ این نابرابریها به مرور به سایر بخش هـا نیز تسری یافت و به تقویت و تسلط برخی از گروه ها منجر شد و این امر سبب شد که مشروعیت حاکمیت ملی از سوی گروه های قومی ـ مذهبی مختلـف بـه چـالش کشیده شود (٢ :٢٠٠٦ ,Asadullah) شکل شماره (١).
به طورکلی، ازآنجاکه ملت سازی ایجاد تعامل مؤثر بین مـردم و دولـت اسـت و بدین ترتیب ، با دولت سازی که بـه عملکـرد دولـت از تثبیـت قلمـرواش تـا توسـعه فرایندها و نهادهای مؤثر، کادر متخصص و کنتـرل خشـونت اشـاره دارد، & Smith) (١٠٦ :٢٠١١ ,Shrimpton نیز مرتبط است به نظر میرسد که مقامـات پاکسـتانی بـه دلیـل تبعیض و عدم توجه به گروه های قومی، و انکار هویت و فرهنگ قومی آنـان و نیـز ناتوانی در زمینه کنترل خشونت موفق به ایجاد این تعامل نشدند.
بنابراین ، با توجه به مباحثی که به آن اشاره شد میتـوان گفـت ناکـامی پاکسـتان در روند ملت سازی ازجمله عواملی است که سبب شده هیچ گـاه در ایالـت بلوچسـتان پاکستان سیاستی در راستای اعتمادسازی بین دولت و اقلیت بلوچ شـکل نگیـرد تـا بدین طریق دولت بتواند با کاهش وفاداری قومی، آنها را بـه سـمت وفـاداری ملـی سوق دهد و جذب ملت خود کند؛ ازاین رو، این قوم در راستای تحقق آرمان دیرینه خود ـ تشکیل ملتی خاص خود ـ همواره در تلاش بوده تا امنیت کشور پاکسـتان را با چالش روبه رو کند."