چکیده:
حوضه رودخانه زاب کوچک بویژه در ارتفاعات غربی و شمالی در دوره های یخبندان قلمرو فعالیت یخچالی بوده و آثار کاوشی این یخچال ها به صورت سیرک ها و دره های یخچالی برجای مانده است. اثر دیگر یخچال ها در این حوضه ته نشین شدن نهشته های یخچالی بر روی دامنه ها و بستر رودها می باشد که امروز سبب وقوع حرکات دامنه ای می شود. این پژوهش بر اساس نقشه های توپوگرافی 1:50000، داده های راداری سنجنده Aster با پیکسل های 30 متری، تصاویر LISS III و Pancromatic از ماهواره ی IRS هند، داده های اقلیمی سال های 1387 ـ 1365، محدوده نهشته های یخچالی تعیین گردید و سپس عوامل موثر در ناپایداری این نهشته های شناسایی شد. برای به دست آوردن شرایط ترکیب مناسب لایه ها در پهنه بندی ناپایداری ها از روش ترکیب وزنی استفاده شده است؛ زیرا در این روش امکان استفاده از متغیرهای ناهمسان، مقایسه آن ها و همچنین ارائه ضریب برای هرکدام از متغیرها وجود دارد. نتایج این تحقیق نشان داد که در حوضه زاب کوچک پتانسیل بالایی در ناپایداری دامنه ای وجود دارد. قلمرو با ناپایداری زیاد و خیلی زیاد بر دامنه های سیرک های یخچالی و دره های منتهی به این سیرک ها قرار دارد. همچنین تراس های به وجود آمده در حواشی دره های رود بستر ناپایداری دارد. بویژه در تراس های برجای مانده در ارتفاع 1600 متری در روستای سیلوه و بالادست آن در نزدیکی روستای زیوکه و ماشکان که از نهشته های یخچالی می باشند، بیشتر مساحت ناپایدار منطقه را تشکیل داده است. مخروطه افکنه ها و تراس های رودخآن های این حوضه امروزه در معرض تغییرات شدید قرار گرفته است. ماهیت نهشته های یخچالی از یک طرف و تحریک پذیری آن ها از طریق فعالیت های اقتصادی انسان از طرف دیگر، شرایط مخاطره آمیزی را ایجاد نموده است، به طوری که زمین های کشاورزی که روی تراس ها به وجود آمده دچار رانش هستند. ریزش های متعدد در دره های حاشیه ی جاده اتفاق افتاده است که در هنگام بارندگی، جلوی آب و مواد همراه را تا اندازه ای سد می کند و طغیان ناگهانی آب ها می تواند جاده ی ارتباطی و پل های آن را تهدید کند. مراکز پرورش ماهی و سکونتگاه های روستایی ساخته شده در کنار رودخانه و روی نهشته های سست یخچالی در معرض خطر ناپایداری زمین قرار دارند.
Abstract Glacial activity has been existed in Zab Kouchak river Basin especially in western and northern highlands during glacial periods and works digging of the glaciers are remained as circus and glacial valleys. Other glaciers works in the basin are being deposited glacial sediments on the slopes and river beds which causing mass movements. In the research was determined domain of glacial deposite by using Topographical maps 1:50000، Radar data of Aster Sensor، LISS III and Pancromatic images of IRS Satelitte and climatic data during 1365-1387. Weighted Sum analyst was carried out in order to determine zones of instability in Zab Kouchak Basin، because of using different variables، compared their and also coefficients are presented for each of the variables. The result showed that there is high unstable in Zab Kouchak Basin. High and very high unstable domains are conformity with slopes of cirques and valleys end to cirques. Also the terraces on the edge of river valleys are unstable. Especially the terraces remained at altitude of 1600 meters in Silveh village and Zivkeh and Mashkan villages near the upstream which is formed glacial deposits are the most unstable parts of the area. Fans and terraces of this river basin were exposure drastic changes. The nature of the glacial deposits and irritability of their through human economic activities have created hazardous conditions، so that Land on the terraces are affected by landslides. Several falls has occurred in valleys of the edge roads which during rainfall to dam front of water and with material and a sudden flood waters can threaten roads and bridges. Fish breeding centers and rural settlements along the river and on the loose glacial deposits are at risk of land instability