چکیده:
هویت ملی افراد بالاترین سطح تعهد به یک جامعه و کشور و در واقع کانون ارزش های ملی هر فرد محسوب می شود. هویت ملی افراد تحت تاثیر تاریخ، فرهنگ، جغرافیا، مذهب و ... قرار دارد و بدین جهت لزوم و وجود آن برای ساخت و بقای یک ملت- دولت ضروری است. در دهه های اخیر به دلیل افزایش رفاه عمومی و گسترش فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی امکان ارتباط و سفر در میان افراد بسیار بیشتر از پیش شده است. در این میان سفر و تجربه گردشگری و آشنایی با دیگر کانون های ارزشی ممکن است موجب تضعیف و یا تقویت کانون ارزش های ملی افراد گردد. در نتیجه تحقیق حاضر در پی بررسی تجربه گردشگری و هویت ملی افراد برآمده است. در این مسیر از نظریه اریک کوهن برای پیکربندی چارچوب نظری استفاده شده است. تحقیق حاضر با رویکرد کمی، تکنیک پیمایش و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته در مصاحبه با 378 نفر از شهروندان شهر شیراز از طریق نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انجام شده است. اعتبار پرسشنامه تحقیق از طریق اعتبار صوری و اعتبار سازه و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ تایید گشت. داده های جمع آوری شده در دو بخش توصیفی و استنباطی ارایه گردید و فرضیههای تحقیق مورد بررسی قرار گرفتند. از میان متغیرهای مورد بررسی متغیرهای سن، سفر خارجی، سفر مذهبی، سطح تحصیلات، وضعیت تاهل، خاطره انگیزبودن سفر، کیفیت سفر، رضایت، تجربه تجربی و تجربه وجودی دارای رابطه معناداری با متغیر وابسته (هویت ملی) بوده اند و متغیرهای سفر داخلی، تجربه تفریحی، جنسیت و قومیت رابطه معناداری با متغیر وابسته (هویت ملی) نداشته اند. نتایج رگرسیون چندمتغیره به شیوه گام به گام نیز حاکی از این بود که شش متغیر تجربه وجودی (15 درصد)، خاطرهانگیز بودن سفر (1/5 درصد)، سفر مذهبی (5/3 درصد)، سفر خارجی (7/1 درصد)، کیفیت سفر (4/1 درصد) و سن (4/1 درصد) در مجموع 7/28 درصد از تغییرات متغیر وابسته تحقیق (هویت ملی) را تبیین کرده اند.
خلاصه ماشینی:
تجربه گردشگري و هويت ملي مورد مطالعه : شهروندان شهر شيراز مليحه شياني *، سميه هاشمي (تاريخ دريافت ٩١/١٠/٠٧، تاريخ پذيرش ٩٢/٠٧/١٧) هويت ملي افراد بالاترين سطح تعهد به يک جامعه و کشور و در واقع کانون ارزش هاي ملي هر فرد محسوب ميشود.
از ميان متغيرهاي مورد بررسي متغيرهاي سن ، سفر خارجي، سفر مذهبي، سطح تحصيلات ، وضعيت تأهل ، خاطره انگيزبودن سفر، کيفيت سفر، رضايت ، تجربه تجربي و تجربه وجودي داراي رابطه معناداري با متغير وابسته (هويت ملي) بوده اند و متغيرهاي * استاديار گروه برنامه ريزي و رفاه اجتماعي دانشکده علوم اجتماعي دانشگاه تهران (نويسنده مسئول ) msh_45@yahoo.
نتايج رگرسيون چندمتغيره به شيوه گام به گام نيز حاکي از اين بود که شش متغير تجربه وجودي (١٥ درصد)، خاطره انگيز بودن سفر (٥/١ درصد)، سفر مذهبي (٣/٥ درصد)، سفر خارجي (١/٧ درصد)، کيفيت سفر (١/٤ درصد) و سن (١/٤ درصد) در مجموع ٢٨/٧ درصد از تغييرات متغير وابسته تحقيق (هويت ملي) را تبيين کرده اند.
در همين راستا تحقيق حاضر در پي بررسي اين موضوع خواهد بود که آيا رابطه اي ميان تجربه سفر افراد و هويت ملي آنان وجود دارد؟ آيا تغييرات ناشي از گردشگري در طول چند سال گذشته (به واسطه ي فرايند جهانيشدن و کم رنگ شدن هر چه بيشتر مرزهاي فرهنگي، اقتصادي، سياسي و ...
مدل نظري و تجربي تحقيق (رجوع شود به تصویر صفحه) بين شاخص هاي تجربه گردشگري (خاطره انگيز بودن ، رضايت آميز بودن و با کيفيت بودن ) و هويت ملي رابطه معنيداري وجود دارد.