چکیده:
امامان معصوم( برای پاسداری از کیان شیعه و ایجاد امنیت برای شیعیان در برابر دشمنان، روشهایی را تعلیم میدادند؛ روشهایی که گاه حفاظتی بودند و گاه اطلاعاتی و برای به دست آوردن اطلاعات از دستگاه حکومتی ظالم و ... ؛ این پژوهش میکوشد که بدین سؤال پاسخ گوید که: نحوة طبقهبندی اخبار، افراد و مکاتبات در سیرة ائمة معصوم( چگونه بوده است؟ ائمه( با اتخاذ شیوههای گوناگون، مانند تقیه، رازداری و ... و با بهرهگیری از ابزارهای گوناگون از قبیل تشکیلات وکالت و نفوذ در دستگاه حاکمان جور از شیعیان و فرهنگ شیعی محافظت کرده و اسناد و اخبار را از اضمحلال و نابودی حفظ میکردند.این پژوهش در صدد ارائة شیوههای طبقهبندی اخبار و افراد و نامهها در سیره ائمه( است که به صورت پراکنده وجود دارد. و به شیوة استقرایی توصیفی- تحلیلی ارائه میگردد. با بهرهگیری از روشها و ابزارهای معصومان( که در این مقاله به برخی از کلیدیترین آنها اشاره شده است، میتوان توطئههای دشمنان برضد شیعیان، و اسناد و مکاتبات آنان را نقش بر آب کرده به مقابلة اطلاعاتی مبتنی بر آموزههای سیرة معصومان( به دفاع از ارزشها و کیان نظام اسلامی برخاست .
خلاصه ماشینی:
"هدف هدف معصومان(، از طبقهبندی افراد، حفاظت جان، مال و ناموس شیعیان از تعرض دشمنان اهلبیت( بوده است که مفهوم آن به شرح میآید: پاسداری از کیان شیعه هدف امامان معصوم( از طبقهبندی افراد، پاسداری از کیان شیعه بوده است؛ برای نمونه: امام کاظم(، که به حفاظت از جان شیعیان اهتمام ویژهای داشت، برای دفاع از شیعیان، به محمدبناسماعیل دستور ورود به دستگاه خلافت عباسی را صادر فرمودند و از این طریق شیوة تازهای برای طبقهبندی افراد شیعه و حفظ جان آنان با بهرهگیری از امکانات دستگاه خلافت عباسی ارائه داد (ر.
ارتباط میان تقیه و طبقهبندی افراد در این است که بر اثر رعایت تقیه، شیعیان از آسیب دشمنان مصون میمانند و در اصطلاح جایگاه و موقعیت آنان، محفوظ میماند؛ چنان که امام رضا( درپاسخ به تقاضای احمدبنعمره، مبنی بر دعا برای پسردار شدن فرمودند: «او(فرزندت) پسر است ولی نامش را عمر بگذار»؛ هنگامیکه احمدبنعمره، به شهر خود بازگشت؛ دریافت که همسایگان از او خبرچینی کرده و او را شیعه میپندارند، اما با شنیدن نام فرزند او(عمر) از ادامة کار خویش منصرف شدند.
انتقال اطلاعات از سوی امامان معصوم(، به یارانشان با رعایت حیطهبندی انجام میگرفت، یعنی دسترسی به اطلاعات دارای محدویت بود و ارتباطات با ایشان تحت اصول و تدابیر حفاظتی و همراه با حفظ اسناد و مدارک، صورت میپذیرفت؛ چنانکه بر اساس نقل حسن وشا در سیرة امام رضا(، از میان بردن اطلاعات و پاره کردن نامة شیعیان اهلبیت( پس از مطالعة آنها آمده است (ابنبابویه، 1377، ج 2: 219)."