چکیده:
هدف از پژوهش حاضر بررسی میزان اثربخشی روش حساسیت زدایی حرکات چشم و بازپردازش با تاکید بر ضربات دو سویه، بر کاهش نشانگان مزمن اختلال فشار روانی پس از آسیب جانبازان جنگ بود . روش پژوهش حاضر ، نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود . به منظور اجرای پژوهش 29 بیمار با تشخیص PTSD مزمن که حائز شرایط بودند از میان 64 مورد انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند ؛ سپس اعضای گروه آزمایش طی هشت جلسه تحت درمان با روش مذکور قرار گرفتند . ابزار پژوهش فهرست اختلال فشار روانی پس از آسیب(ودرز و همکاران،1994) و همچنین مقیاس اضطراب موقعیتی – خصیصه ای اسپیلبرگر(1970) بود. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته های حاصل از تحلیل کوواریانس نشان داد که نشانه های اختلال فشار روانی پس از آسیب در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل به طور معناداری کاهش یافته است. بنابر این می توان نتیجه گرفت که این روش درمانی می تواند درباره کاهش نشانگان مزمن اختلال فشار روانی پس از آسیب این بیماران موثر واقع شود.
خلاصه ماشینی:
شایان ذکر است پژوهش حاضر بـا توجـه بـه سـابقه و بررسـی روش درمـانی EMDR در ایران ، برای اولین بار با هدف تأکید صرف بر یکی از زیر مجموعـه هـای روش EMDR، یعنـی استفاده از ضربات دو سویه ٢ چپ و راست دست بر روی پاها، به درمان اختلال PTSD مـزمن اقدام می کند.
به عبارت دیگر این پژوهش با توجه به پژوهش های انجام شده در ایـن حوزه ، درصدد است که میزان اثربخشی روش درمانی EMDR با تأکید بـر ضـربات دو سـویه چپ و راست دست بر پاها را به عنوان یکی از زیر مجموعه های این درمان بر جانبازان PTSD بررسی کند وهمچنین سعی در شفاف شدن این موضوع دارد که آیا اثرگذاری روش EMDR بیش تر به استفاده از حرکات چشم باز می گردد یا اینکه تنهـا از طریـق فقـدان تمرکـز بـر یـک نیمکره ، که می تواند از طرق گوناگون ایجاد شده باشد، تأثیر در مکانیسم عمل EMDRداشـته و سودمند واقع می شود؟ به بیان دیگر آیا حرکات چشم ، بنیان اصلی این درمان محسوب می شود یا اینکه تمامی روش های جایگزین از سوی ارائه دهنـدگان ایـن روش ، مـی توانـد پـا بـه پـای استفاده از حرکات چشم مؤثر واقع شود؟ نظریه ها دربارة اینکه EMDR بر چه روندی کـار مـی کنـد در ابتـدا از روی اثـرات بـالینی مشاهده شدند.