چکیده:
محور اصلی مقاله حاضر تشریح مولفهها و ویژگیهای مکتب امنیتی متعالیه و توضیح مبانی نظری آن است. مکتب امنیت متعالیه، به مثابه یک نظریه اسلامی امنیت مدنظر میباشد. این مقاله با رویکرد نظریهپردازی و روش استنباطی - استنادی، پاسخ پرسش «نظریه امنیت اسلامی چیست» را بررسی و ارائه میکند. مبنای مفهومی و نظری مباحث مقاله، نظریه دو فطرت است. بر این اساس، ویژگیهای نظریه امنیت متعالیه در محورهای مفهوم امنیت، ابعاد امنیت، مرجع امنیت، سطح امنیت، دوست و دشمن، روشهای تحصیل امنیت و راهکارهای استراتژیک امنیتی تبیین شده است.
خلاصه ماشینی:
"نظریهپردازی در زمینه «امنیت» با توجه به اینکه حوزه مطالعات امنیتی، با پدیدة «امنیت» به مثابة امری هنجاری سروکار دارد، به شدت آغشته به زمینههای ارزشی و بومی است و جز در سطح یافتههای سختافزاری قابل اقتباس و بهرهبرداری نیست؛ از این رو مراجعه به سنت مطالعات امنیتی در علوم اسلامی امری لازم بوده و بازشناسی، بازسازی و نوسازی آن، متناسب با شرایط و اقتضائات ارزشی و کنونی جهان، به منظور ارائه راهکارهایی برای خروج جهان و بهویژه جهان اسلام از انحطاط امنیتی، از طریق ارائه مکتب امنیتی اسلام، ضروری است.
به نظر امام خمینی، و با توجه به ادامه حدیث که انسان را برخوردار از جنود عقل و جهل دانسته است، انسان یک وجه عقلی دارد که همان روح الهی است که در او دمیده شده و سرانجام هم به سوی خدا باز میگردد، و یک وجه طبیعی و دنیایی دارد، یعنی شیطنت، شهوت و غضب (کنایه از دریای تاریک و شور و تلخ)، که از آن به جهل تعبیر شده است و از سوی خدای متعال برای این آفریده شدهاند که جهت بازگشت عقل و روح به سوی خدا، در خدمت انسان باشند و به انسان کمک کنند؛ از این رو بر هر دو، عنوان فطرت صدق میکند، چون فطرت یعنی خلقت و این نیروها تماما در آفرینش انسان از آغاز منظور شدهاند، هر چند فعلیت آنها زمان میبرد."