چکیده:
این پژوهش به بررسی چگونگی گزارش طبرسی به عنوان یک سیره نویس شیعه از غزوه خیبر از طریق نقد تاریخی گزارش وی در تطبیق با دیگر منابع سنی و شیعی پرداخته است. برای این بررسی، اجزای گزارش طبرسی با دیگر منابع سنی و شیعی تطبیق شده و با استفاده از این روش، ضمن مشخص کردن منابع طبرسی و نقاط قوت و ضعف گزارش وی، تاثیرات تفاوت نگاه سیره نویسان شیعی و سنی و یا تفاوت منابع آنان برنحوه نقل وقایع این غزوه نشان داده شده است. برآمد این بررسی نشان می دهد که هرچند طبرسی مانند دیگر سیره نویسان شیعی به ناچار در تدوین کتاب خود از منابع اهل تسنن بسیار بهره برده، اما نگاه او به سیره نبوی و غزوات پیامبر (ص) شیعی است چنان که می توان گزارش وی از غزوه خیبر را تحلیل شیعی گزارش منابع اهل تسنن دانست؛ به این شکل که اولا با دید انتقادی از منابع اهل تسنن استفاده کرده و مطالب خود را از بین نوشته های مختلف آنان گزینش کرده و ثانیا عصاره آثار و متون شیعی پیش از خود را در متن آورده است
خلاصه ماشینی:
برآمـد این بررسی نشان می دهد که هرچند طبرسی مانند دیگر سیره نویسان شیعی به ناچار در تـدوین کتـاب خود از منابع اهل تسنن بسیار بهره برده ، اما نگاه او به سـیرة نبـوی و غـزوات پیـامبر(ص ) شـیعی اسـت چنان که می توان گزارش وی از غزوة خیبر را تحلیل شیعی گزارش منابع اهل تسنن دانسـت ؛ بـه ایـن شکل که اولا با دید انتقادی از منابع اهل تسـنن اسـتفاده کـرده و مطالـب خـود را از بـین نوشـته هـای مختلف آنان گزینش کرده و ثانیا عصاره آثار و متون شیعی پیش از خود را در متن آورده است .
با مراجعه به اصل متن مغازی واقدی ، مشخص می شـود که نقل طبرسی چندان دقیق نیست زیرا واقدی به نقل از مشـایخش کـه غـزوة خیبـر را از آنـان روایت کرده و از آنان نام برده ، نوشته که پیامبر(ص ) در ذیحجۀ سال ششم از حدیبیـه بـه مدینـه بازگشت و بقیه این ماه و محرم را در مدینه بود و در ماه صفر عازم خیبر شد و تصریح کرده که برخی گفته اند که رسول الله (ص ) پس از رؤیت هلال ماه ربیع الاول به سمت خیبرحرکت کرد.