چکیده:
تغییرات عمیق و ناگهانی محیط که از آن با عنوان "گسست محیطی" یاد میشود، از ویژگیهای محیط است که میتواند دوام و بقاء سازمانها را با چالشی جدی روبرو سازد. با توجه به آثار عمیق گسست های محیطی بر عملکرد و بقاء سازمانها، ایجاد سیستمی برای کنترل راهبردی محیط و پایش تغییرات آن، از اهمیتی خاص برخوردار است . چنین سیستمی به سازمانها امکان میدهد تا با استفاده از ابزار و مکانیزمهای مناسب به نحوی کارساز و فعال با دگرگونیهای محیط رویارو شوند. تحقیق حاضر با هدف تبیین سیستم کنترل راهبردی مطلوب برای سازمانهای ارائه خدمات مالی، در شرایط گسست محیطی به اجرا درآمده است . به این منظور ابتدا مفاهیم گسست محیط و کنترل راهبردی بررسی و سپس با استفاده از طرح تحقیق ترکیبی– اکتشافی (ترکیبی از روشهای کمی و کیفی) و با تکیه بر دیدگاه خبرگان، اجزاء سیستم کنترل راهبردی مطلوب در شرایط گسست محیطی و نحوه ارتباط این اجزاء شناسایی شد. جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات، در مرحله کیفی از روش تحلیل محتوا و در مرحله کمی از روش ISM بهرهگیری شده است . بر پایه یافته های "تحلیل محتوای کیفی" در مجموع (١٥) مولفه به عنوان اجزاء سیستم کنترل راهبردی شناسایی و سپس بر پایه نتایج روش ISM، مولفه های مذکور از نظر شدت نفوذ بر یکدیگر در پنج سطح دسته بندی شدند.
خلاصه ماشینی:
با توجه به آثار عمیق گسست های محیطی بر عملکرد و بقاء سازمانها، ایجاد سیستمی برای کنترل راهبردی محیط و پایش تغییرات آن، از اهمیتی خاص برخوردار است .
نوآوریهای فناورانه (٢٠٠٧ ,Teece)، تغییرات فرهنگی و اجتماعی (١٩٨٦ ,Erez) و تغییرات محیط بین الملل از جمله اتحاد یا تجزیه کشورها (١٩٨٧ ,Doglus and Wind) از طریق ایجاد گسست محیطی موجب تهدید بقای سازمان میشوند یا بالعکس ، مسیری جدید پیش روی آن قرار میدهند (٢٠١٠ ,Dixit and Bhowmick).
, 1986 تحلیل مدنظر قرار گرفت و تلاش شد بر مبنای دیدگاههای تکمیلی قابل طرح در خصوص سیستم مذکور با رویکردی اکتشافی، الگویی مناسب برای کنترل راهبردی محیط در شرایط وقوع گسست ارائه شود.
در معرفی سیستم کنترل راهبردی باید به این نکته مهم اشاره کرد که در برخی رویکردهای رایج ,Schreyogg and Steinman ;١٩٧٩ ,Ouchi ;١٩٧٩ ,Bertlet) (١٩٩٤ & ١٩٩١ ,Simons ;٢٠٠٤ ,Muralidharan ;١٩٨٧ مقصود از کنترل راهبردی ، فرایندی است که به کنترل میزان موفقیت سازمان در اجرای راهبردهای خود میپردازد.
این سیستم زمینه استفاده بهتر از منابع سازمانی را فراهم میآورد و با اثرگذاری بر انتخاب و انتصاب مدیران ارشد، فرهنگ و گرایش های راهبردی(٢٠٠١ ,Westphal and Fredrichson) و سایر ابعاد دارایی نامشهود مانند سرمایه های اطلاعاتی و شیوه مدیریت منابع انسانی (ستایش و همکاران، ١٣٩٠) را تحت شعاع قرار میدهد.
پیشنهاد میشود دیگر محققین با مطالعه موارد زیر زمینه دستیابی به درکی دقیق تر از ابعاد و ویژگیهای سیستم کنترل راهبردی مطلوب را فراهم آورند: - در این تحقیق بر شناخت ویژگیهای سیستم کنترل راهبردی مطلوب برای شرایط گسست محیطی (وقوع جهش های راهبردی در محیط ) تمرکز شده است .