چکیده:
از دستاوردهای ارتباط ایران و غرب در دوره معاصر تلاش بـرای بازاندیـشی در الگوهای ذهنی سنتی بود که در این راستا، اندیشه گران متجدد ایرانی مفهوم کودکی و جایگاه کودکان را به چالش کشیده ، تعریف جدیدی از کودکی ارائه داده انـد کـه جامعه را به دوره ای جدید وارد کرده است . پرسش اصلی مقاله حاضر آن است که کودک ایرانی در روند نوسازی دوره رضاشاه ، چه جایگاهی داشته و مفهوم کودکی در این دوره دچار چه دگرگونی هایی شده است ؟ فرضیه اصلی تحقیق حاضـر آن است که مفهوم کودکی در دوره ی رضاشاه ، برآیند تحـولاتی بـود کـه در ذهنیـت عمومی از دوره پیشامشروطه آغاز شده ، به عنوان بخشی از مطالبات اندیشه گـران مشروطه خواه درآمده و با گذر از دوره قاجاریه به پهلوی بـه عنـوان میراثـی بـه جامعه و حکومت جدید، رسیده است . حکومـت رضاشـاه بـا محوریـت دادن بـه کودکان ، سیاست هایی را طرح و اجرا کرد که سرمنشا تغییرات گسترده در جامعـه گردید.
The attempt to rethink on the traditional mental models is an outcome of Iran and the west relations during contemporary period. In this way، Iranian Modern Intellectuals have challenged the concept of childhood and the status of children and proposed a new definition of childhood which entered the society in a new era. The main problem of this paper is about the status of Iranian child in the Reza shah’s modernization process and the changes which the concept of childhood experienced during that period. The main hypothesis of this research is that the concept of childhood during Reza shah period was the result of the changes which have been started from pre-constitutional period in the public perceptions and emerged as a part of the demands of the constitutionalist intellectuals and by passing time from qajar period to Pahlavi period it has been given to the society and the new government as a legacy. Reza shah government has focused on the children’s and made and implemented policies which resulted to vast changes in the society.
خلاصه ماشینی:
٦. مقاله «تکثیر نفوس »، اطلاعات ، ٢ اردیبهشت ١٣١٠، ص١؛ مقاله «تکثیر نفوس و تاهل جوانان »، همان ، ١٦ آذر ١٣١٢، ص٢؛ مقاله «افزایش نفوس »، همان ، ١٢ فروردین ١٣١٤، ص٢؛ مقالـه «تـاثیر خـانواده »، همان ، ٢٧ مرداد ١٣١٥، ص٢؛ مقاله «مبارزه با کم شدن جمعیـت »، ١٨، ١٩، ٢٠ و ٢١ مهـر ١٣١٥، ص٢؛ مقاله «احتیاج به نوزاد، لزوم تکثیر نسل و تزیید نفوس »، ترجمه از روزنامه دیلی میل ، همان ، ٣ آذر ١٣١٥، ص٢؛ مقاله «لزوم تکثیر جمعیت در ایران »، اطلاعات عصر، ٣١ مرداد ١٣١٦، ص١؛ مقاله «جمعیت و تاثیر عمومی و اجباری ، ارتقای تـوان نظـامی ایـران و حفـظ امنیـت داخلـی و خـارجی بـود، راهکارهای گوناگونی وجود داشت ؛ که مهم ترین آنها ترغیب جوانـان بـه ازدواج ، افـزایش سطح بهداشت عمومی به خصوص سـلامت کودکـان ، آمـوزش آداب پـرورش کودکـان و اجباری کردن این درس در مدارس متوسطه دخترانه ، تشدید قوانین مرتبط با سقط جنـین ، تشویق افراد به فرزندآوری با ارائه سیاست های تشویقی مانند تقدم افراد متاهـل و اولاددار در استخدام مراکز دولتی و...
٧. تاریخ بیداری ایران ، ص٢٦٣؛ اطلاعات، ٢٥ فروردین ١٣٠٩، ص٢؛ همـان ، ٩ فـروردین ١٣١٣، ص٣؛ اطلاعات صبح ، ١٠ فروردین ١٣١٧، ص١؛ علی اصـغر حکمـت ، (٢٥٣٥)، سـی خـاطره از عـصر فرخنـده پهلوی ، تهران : وحید، ص٢٥٨؛ اطلاعات ، ٢٩ آذر ١٣٠٧، ص٢؛ همان ، ٢٣ مرداد ١٣١٤، ص١؛ مجله تعلیم و تربیت ، س١، ش١، فروردین ١٣٠٤، ص٢٤؛ فریا استارک ، (١٣٦٤)، سـفرنامه المـوت، لرسـتان و ایـلام، ترجمه علیمحمد ساکی ، تهران : علمی ، ص٤٢.