چکیده:
زمینه و هدف: هدف اصلی این مطالعه آن است که کتاب های فارسی حوزه کتابداری و اطلاع رسانی از نظر برخورداری از نمایه انتهایی و میزان رعایت استاندارد های نمایه سازی ایزو 999-1996 و بی. اس. 3700 مورد بررسی قرار گیرند.
روش: روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی ـ پیمایشی است و جامعه آماری شامل کلیه کتاب های علمی فارسی تالیفی و ترجمه شده مربوط به حوزه علوم کتابداری و اطلاع رسانی است که از ابتدای سال 1385 تا پایان سال 1391 منتشر شده اند و دارای نمایه انتهایی کتاب هستند. برای گردآوری داده ها از سیاهه وارسی منطبق با استانداردهای نمایه سازی ایزو 999-1996 و بی. اس. 3700 استفاده شده است.
یافته ها: یافته های مطالعه نشان داد از مجموع 424 عنوان کتاب بررسی شده، 26% آن ها دارای نمایه انتهایی و 71% نیز بدون نمایه هستند. در کل میزان رعایت ملاک های ارزیابی در نمایه های پایان کتاب های کتابداری و اطلاع رسانی 56% است.
نتیجه گیری: نتایج حاصل نشان داد که درصد تهیه نمایه انتهای کتاب برای کتاب های حوزه کتابداری و اطلاع رسانی در شرایط نسبتا مطلوب تری در مقایسه با سایر حوزه های علمی قرار دارد اما با توجه به اهداف و کارکردهای رشته کتابداری رعایت استانداردها در نمایه پایان کتاب ها، ضعیف بوده است. زمانبر بودن تهیه نمایه، کمبود وقت و تعجیل در انتشار و عرضه کتاب، مسائل اقتصادی، کمبود نیروی متخصص و عدم پی بردن به اهمیت نمایه از جمله موانع تهیه نمایه برای کتاب ها هستند و آموزش راهکار اصلی برای بهبود وضعیت نمایه سازی است.
Background and Aim: The purpose of this study was to investigate the extent of observing the standards of indexing (ISO 999-1996، BS 3700) of Library and Information Sciences books.
Method: The study used descriptive-analytical methodology and the population consisted of all the Persian books، written and translated، in the field of Library and Information Sciences published from 2006 to 2012 with the back-of-book index. To collect the data، a checklist based on the indexing standards of ISO 1996-999 and B.S. 3700 was used.
Results: The findings indicated that among the 424 books studied، 26% had index، while 71% lacks it. Overall، the extent of observing the evaluation criteria in the book indices in the field of Library and Information Sciences was 56%.
Conclusion: The results suggest that the extent of providing the index for the books in the field of Library and Information Sciences has a relatively optimal condition compared with those in other fields. However، considering the purposes and applications of the field of Library and Information Sciences، the standards in the indices have been poorly observed. Time-consuming nature of indexing، lack of time and accelerating pace of publishing and offering books، economic issues، lack of expert human resources، and lack of enough knowledge about the significance of index are some of the obstacles for preparing the index for the books.