چکیده:
هدف پژوهش حاضر، تعیین میزان پراکندگی و گرایش موضوعی مقالات حوزه علوم حدیث در نشریات علمی – پژوهشی بین سالهای ۱۳۸۶- ۱۳۹۰ میباشد. روش: روش پژوهش تحلیل محتوا است. در این روش مقالات از لحاظ موضوعی تحلیل شدهاند. مبنای تعیین موضوع، مقولههای استخراج شده از اصطلاحنامه علوم حدیث است. یافتهها و نتایج: از مجموع 357 مقاله ارائه شده، 342 عنوان مقاله تألیفی و 8 عنوان مقاله ترجمهای بوده است. بیشترین سهم ارائه مقالات با 8/53% به متخصصان با مدرک تحصیلی دکتری اختصاص دارد و از نقطه نظر رتبه علمی، بیشترین مشارکت در بین اعضای هیأت علمی مربوط به استادیاران بوده است. سهم مردان در تالیف و انتشار مقالات حوزه علوم حدیث 7/87% و سهم زنان 3/12% بوده است. از مجموع مقالات مورد بررسی، 7/62% دارای یک نویسنده، 9/33% دو نویسنده و 4/3% دارای سه نویسنده بوده است. از نقطه نظر وابستگی سازمانی، دانشگاه تهران در صدر موسسات آموزشی پژوهشی قرار گرفت. تحلیل موضوعی مقالات نشان داد که بیشترین سهم در مقولههای اعم علوم حدیث، به مقوله "پژوهشهای جدید حدیثی" با 37%، اختصاص داشته و موضوعات "علم درایه" با 4/15% و "احوال روایت" با 6/14% در مرتبههای بعدی قرار گرفتند.
خلاصه ماشینی:
تجزیه و تحلیل یافتههای پژوهش در این بخش، ضمن تجزیه و تحلیل دادهها اعم از تعداد مقالههای منتشر شده، توزیع فراوانی مقالهها در طول سالهای بررسی شده، جنسیت نوبیسندگان، رتبه علمی و سطح دانشآموختگی آنها، میزان مشارکت نویسندگان، زمینههای موضوعی مقالات اعم از موضوع اصلی و فرعی، نویسندگان پرکار نیز معرفی شدهاند.
عناوین و مشخصات نشریههای بررسی شده در سالهای 1386-1390 نام نشریه نوع نشریه وابستگی سازمانی نام سازمان تعداد شمارههای منتشر شده تعداد مقالات تالیفی تعداد مقالات ترجمه ای تعداد کل مقالات علوم حدیث فصلنامه خصوصی دانشکده علوم حدیث 17 172 8 180 تحقیقات علوم قرآن و حدیث دوفصلنامه دولتی دانشگاه الزهرا 10 66 0 66 مطالعات قرآن و حدیث دوفصلنامه دولتی دانشگاه امام صادق 9 63 0 63 پژوهشهای نهج البلاغه فصلنامه خصوصی بنیاد نهج البلاغه 8 56 1 57 پژوهشهای قرآن و حدیث (مقالات و بررسیهای سابق) دوفصلنامه دولتی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران 7 56 0 56 پژوهشنامه قرآن و حدیث دوفصلنامه دولتی انجمن علوم قرآن و حدیث 8 49 0 49 علوم قرآن و حدیث دوفصلنامه دولتی دانشگاه فردوسی مشهد 7 47 0 47 حدیث پژوهی دوفصلنامه دولتی دانشگاه کاشان 6 44 0 44 مجله کتاب قیم فصلنامه دولتی دانشگاه یزد 4 32 0 32 آموزههای قرآنی دوفصلنامه دولتی دانشگاه علوم اسلامی رضوی 3 24 0 24 پژوهشنامه علوی دوفصلنامه دولتی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی 4 22 0 22 جمع 83 631 9 640 همانطور که در جدول یک ملاحظه میشود، نشریات حوزه علوم قرآن و حدیث به ترتیب تعداد کل مقالاتی که منتشر کردهاند، مرتب شدهاند.
در مجموع، 283 مقاله با موضوع علوم قرآن منتشر شده است که این تعداد 44 درصد از کل مقالات حوزه قرآن و حدیث را به خود اختصاص میدهد.