چکیده:
طرح موضوع ولایتعهدی امام رضا(ع ) توسط مامون عباسی، یکی از حوادث بسیار مهـم تاریخی است که به شدت با مسئله امامت ، حاکمیت و حکومت اسلامی مرتبط بـوده و نیازمنـد تحلیل گفتمانی ویژه می باشد. دورة مامون یک دورة استثنایی در تاریخ عباسیان است که بـا جریان های مختلف سیاسی ـ اجتماعی و فرهنگی ـ دینی روبـرو بـوده کـه نیازمنـد ظهـور گفتمانی شده است که بر پایه «ولایتعهدی» مبتنی می باشد. این مقاله درصدد است تـا «گفتمـان ولایتعهدی» را به مثابه یک گفتمان موثر در طرح دیدگاه های مربوط به «سلطه » و «تدبیر» بـر اساس رویکردهای «زیست ـ قدرت » و «زیست ـ سیاست » مورد تحلیل قرار داده و برخوردهـای مامون عباسی (رویکرد سلطه ) و حضرت امام رضا(ع ) (رویکرد تدبیر) را بر پایـ ه آن و بـا روش «پدام » مورد ارزیابی قرار دهد.
خلاصه ماشینی:
گفتمان ولایتعهدی امام رضا میان دو رویکرد «زیست ـ قدرت » و «زیست ـ سیاست » حسن بشیر چکیده طرح موضوع ولایتعهدی امام رضا(ع ) توسط مأمون عباسی، یکی از حوادث بسیار مهـم تاریخی است که به شدت با مسئلۀ امامت ، حاکمیت و حکومت اسلامی مرتبط بـوده و نیازمنـد تحلیل گفتمانی ویژه می باشد.
این مقاله درصدد است تـا «گفتمـان ولایتعهدی» را به مثابه یک گفتمان مؤثر در طرح دیدگاه های مربوط به «سلطه » و «تدبیر» بـر اساس رویکردهای «زیست ـ قدرت » و «زیست ـ سیاست » مورد تحلیل قرار داده و برخوردهـای مأمون عباسی (رویکرد سلطه ) و حضرت امام رضا(ع ) (رویکرد تدبیر) را بر پایـ ۀ آن و بـا روش «پدام » مورد ارزیابی قرار دهد.
در مورد ولایتعهدی باید تأکید کرد که این موضوع به دلیل ارتباط آن با قدرت ــ حاکمیـت و تلاش آن حضرت برای به کارگیری رویکردهای مختلـف زیسـت ـ سیاسـت بـرای ادامـۀ هدایت جامعه و انعکاس برخی از تعارض های ممکن برای افشای رویکردهای سلطه محـور زیست ـ قدرت در حکومت مأمون عباسی و نیز محافظت از جامعۀ اسلامی از گزند سـقوط نهایی و پیوستن به تاریخ گذشته ، از اهمیت ویژه ای برخوردار است که به همین دلیل «سیاسـت رضوی » در این زمینه به مثابه نمونه ای از تعارض و تقابل دو رویکـرد زیسـت ـ سیاسـت بـا زیست ـ قدرت مورد مطالعه قرار خواهد گرفت .