چکیده:
موقعیت خاص جغرافیایی ایران و نیز مرکزیت آن در مهمترین حوزه ذخایر نفت و گاز جهان بعنوان فرصتی مطلوب برای شکلدهی راهبردی توسعه کشور به شمار میرود.جمهوری اسلامی ایران همانند سایر کشورهای در حال توسعه با رشد فزاینده مصرف انرژی روبرو بوده و میباشد که این امر از رشد جمعیت و توسعه صنعتی کشور نشات میگیرد.اگرچه در حال حاضر ممکن است کمبود انرژی در کشور محسوس نباشد،لیکن بهطور قطع در آینده بسیار نزدیک مانند بسیاری از کشورهای دیگر به معضل تبدیل خواهد شد،لذا از هماکنون باید زمینه توسعه سیستمهای انرژی فراهم آید.در حال حاضر،میزان شدت انرژی در بخشهای مختلف نظیر صنایع،خانگی-تجاری،حملونقل و...در کشور چندین برابر میانگین جهانی است که زیانهای اقتصادی و زیستمحیطی فراوانی را بر کشور تحمیل نموده است.در رابطه با بهینهسازی مصرف انرژی در بخشهای مختلف استفاده از منابع انرژی با میزان آلودگی کمتر نظیر گاز طبیعی و نیز استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر،اقدامات قانونی و اجرائی صورت گرفته است،لیکن تاکنون تدوین قوانین و مقررات کشور با دیدگاهی ویژه در رابطه با وضعیت تولید و مصرف انرژی و جایگزینی انرژیهای تجدیدپذیر و ارتقاء راندمان انرژی بهطور موثر و کافی صورت نگرفته است.در این تحقیق با بررسی کلیه اطلاعات در رابطه با وضعیت تولید و مصرف انرژی در بخشهای مربوطه درکشور و تجزیه و تحلیل کلیه قوانین و مقررات مرتبط و مقایسه آن با قوانین و مقررات مربوطه در چند کشور پیشرفته و در حال توسعه کلیه نقاط ضعف و قوت قوانین موجود و شیوههای قانونگذاری شناسایی شده و راهکارهای حقوقی مناسب بمنظور بهینهسازی تولید و مصرف انرژی و ارتقاء کاربرد انرژیهای تجدید پذیر در کشور ارائه گردیده است.
خلاصه ماشینی:
"شکل(2)مصرف نهایی انرژی در کشور طی سالهای مختلف[ترازنامه انرژی،3831] (به تصویر صفحه مراجعه شود) بررسی قوانین و مقررات برخی از کشورهای پیشرفته و در حال توسعه در رابطه با تولید و مصرف انرژی در تحلیل قوانین و مقررات کشور اتریش موضوعاتی همچون همکاریهای لازم در زمینههای فنی-اطلاعاتی،مدیریت بخش تقاضا (DSM) ،تولید همزمان برق و حرارت (CHP) ،انجام پروژههای ممیزی انرژی،کمکهای مالی دولت،همکاری در امر تحقیقات بخش انرژی و مسائل زیستمحیطی و همکاری تحقیقاتی در صنعت برق، برنامه فنآوری انرژی و قراردادهای بلندمدت به چشم میخورد که نشانگر تعمق قانونگذار بر امر تحقیقات و همکاریهای لازم در این زمینه میباشد،در ضمن در قوانین این کشور تولید همزمان برق و حرارت بسیار مدنظر قرار گرفته شده است.
همچنین در قوانین و مقررات این کشورها مواردی همچون اطلاعرسانی و ارتقای آگاهی عمومی بسیار مدنظر قرار گرفته شده است که متاسفانه در قوانین و مقررات کشورمان در این زمینه با خلاء مواجه هستیم زیرا در مستندات برنامههای دوم و سوم توسعه بحث جمعآوری اطلاعات در این زمینه تا اندازهای مورد توجه قرار گرفته،ولی از آنجائی که در مجلس محترم شورای اسلامی ،مرکز آمار ایران را متولی تولید و جمعآوری اطلاعات دانسته ،لذا مباحث مزبور از متن قانون حذف شده است،اما تاکنون مرکز آمار ایران در این خصوص اقدام مناسبی انجام نداده است که بهتر بود وزارت نیرو مسئول جمعآوری اطلاعات سازمانهای مختلف جهت بهینهسازی مصرف انرژی،استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر و به تبع آن کاهش آلودگیهای زیستمحیطی منجر میگردید و این اطلاعات را در اختیار کاربران میگذاشت."