چکیده:
کارتونهای سیاسی بهعنوان شکلی از گفتمان خبری همانند پنجرههایی در دنیای سیاسی عمل میکنند و نقش مهمی در روابط متقابل فرهنگ مردمپسند و سیاست بینالمللی دارند. هدف این بررسی تحلیل بصری برنامۀ هستهای ایران در کارتونهای سیاسی آمریکا از منظر مطالعات فرهنگی است تا سیاستهای بینالمللی کنونی و فرایندهای سیاسی و شکلگیری موضوعهای سیاسی غالب در آمریکا را مفهومسازی کند. نتایج تحلیل کیفی عمیق نشان داد که فضای گفتمانی حاکم در این کارتونها، بهنحو مؤثری منعکسکنندۀ خطمشی شرقشناسی تعریفشده در فرهنگ عامهپسند و گفتمان حاکم در غرب و بهویژه آمریکاست. امنیت به یک توجیه اساسی برای تبدیل هراس و ترس از دیگری به نام ایران و اسلام صورتبندی شده و هراس صورتبندیشده در این روایت عامهپسند سیاسی، در مفهومی برجستهشده از خطر نهفته انعکاس یافته است. بدین معنی که ایران بهعنوان یک کشور اسلامی و انرژی هستهای آن، خطر و تهدیدی برای امنیت آمریکا و غیرقابل اعتماد است و باید الان سیاست مداخلهجویانه را بهکار گرفت.
خلاصه ماشینی:
واژههای کلیدی کارتونهای سیاسی آمریکا، برنامۀ هستهای ایران، فرهنگ مردمپسند، سیاست بینالمللی، مطالعات فرهنگی مقدمه: کارتونی کردن سیاست/ سیاسی کردن کارتون از پایان جنگ سرد، روابط بینالملل شاهد «بازگشت فرهنگ<FootNote No="88" Text=" Return of Culture"/>» بهعنوان یک موضوع مورد بررسی است.
در دهههای گذشته شاهد تحقیقات زیادی دربارۀ محصولات فرهنگ مردمپسند<FootNote No="89" Text=" Popular Culture"/> از رمان و نقاشی گرفته تا موسیقی، فیلم، تبلیغات و داستانهای تصویری بودهایم (Kangas, 2009)، زیرا با ظهور مطالعات فرهنگی بهعنوان رویکردی چندرشتهای و اهمیت فرهنگ مردمپسند بهعنوان موضوع مورد مطالعه در چارچوب آن، بهطور کلی این امر پذیرفته شده است که این محصولات فرهنگی مردمپسند، بینش و دیدگاه ارزشمندتری (نسبت به گفتمان نخبگان) برای مطالعۀ پدیدههای سیاسی بینالمللی ارائه میکنند (Ibid).
بهتبع آن، این موضوع توجه بسیاری از کاریکاتوریستهای غربی را به خود جلب کرده و هر کدام از آنها از زوایایی به بازنمایی آن پرداختهاند که برگرفته از فرهنگشان و نگرش نسبت به موضوعی در فرهنگ دیگری است، زیرا این اعتقاد وجود دارد که کارتونهای سیاسی دربارۀ برنامۀ هستهای ایران واجد منابع تصویری ارزشمند و دارای دلالت و معانی سیاسی و برگرفته از ارزشهای فرهنگی غالب جامعۀ بازنماییکننده هستند.
سؤال این است کارتونهای سیاسی غرب و بهویژه آمریکا بهعنوان امر بصری فرهنگی، چگونه برنامۀ هستهای ایران را بازنمایی کردهاند؟ این نوع مطالعه میتواند چارچوبهای فرهنگی پنهان و مقولههایی مثل اسطورهها، کلیشهها، پیشداوریها و عقیدهها<FootNote No="92" Text="Ideology"/>را آشکار کند که بر مفهومسازی فرهنگیـ اجتماعی سیاستهای بینالمللی جاری تأثیر میگذارد.