چکیده:
در این مقاله چگونگی تصویرپردازی از مؤلفههای فرهنگ ایرانی ـ اسلامی در فیلمهای ایرانی برندهشده در جشنوارههای بینالمللی بررسی شده است. روش بررسی، تحلیلمحتواست و جامعۀ آماری، 20 فیلم بلند داستانی را شامل میشود. یافتهها نشان میدهد در دو فیلم بادکنک سفید و باد ما را خواهد برد، مؤلفههای فرهنگ ایرانی ـ اسلامی پررنگتر بازنمایی شده و در سایر فیلمها، نمایش این مؤلفهها، کمرنگتر بوده است. همچنین بر اساس یافتهها، موضوعهای بکر و متفاوت بودن داستانها و مضامین، مهمترین ویژگی این فیلمها و احتمالا زمینهساز موفقیت بینالمللی آنها بوده است.
خلاصه ماشینی:
<H1>بازنمایی فرهنگ ایران</H1> <H1> در فیلمهای ایرانی تحسینشده در جشنوارههای بینالمللی</H1> غلامرضا محمدیمهر<FootNote No="134" Text="اریخ دریافت: 08/05/93 تاریخ پذیرش: 20/06/93"/> ـ عبدالله بیچرانلو(<FootNote No="135" Text=" پژوهشگر ارشد مرکز تحقیقات صدا و سیما 43mehr@yahoo.
یافتهها نشان میدهد در دو فیلم بادکنک سفید و باد ما را خواهد برد، مؤلفههای فرهنگ ایرانی ـ اسلامی پررنگتر بازنمایی شده و در سایر فیلمها، نمایش این مؤلفهها، کمرنگتر بوده است.
برخی از صاحبنظران معتقدند جوایزی که نصیب فیلمهای مذکور میشود بهدلیل تصویر خاصی بوده که از ایران و فرهنگ آن بازنمایی شده که اغلب تصویری سیاه از ایران است و با رویکردهای شرقشناسانۀ غرب به ایران تناسب دارد، ازاینرو موردپسند جشنوارههای غربی قرار میگیرد.
از این منظر، فیلمهای ایرانی که در جشنوارههای بینالمللی به نمایش درمیآیند، فارغ از جنبههای فنی و زیباییشناسانه (همان: 231) به بازنمایی از جامعۀ ایران و ازجمله فرهنگ آن میپردازند.
در جدول (1) به اختصار متغیرها و مقولههایی که در بررسی بازنمایی فرهنگ ایران در فیلمهای سینمایی، مورد نظر قرار گرفتهاند، ارائه شده است.
توزیع تعداد صحنۀ فیلمها به تفکیک پوشش شخصیت اصلی زن (رجوع شوی به تصویر صفحه) جدول (5) میزان و انواع آداب و رسوم ایرانی در فیلمهای مورد بررسی را نشان میدهد.
توزیع فراوانی صحنۀ فیلمها به تفکیک آداب و رسوم ایرانی (رجوع شوی به تصویر صفحه) در جدول (6) نمادها و نشانههای مرتبط با آداب و رسوم ایرانی، ارائه شده است.
توزیع فراوانی صحنۀ فیلمها به تفکیک نمادها و نشانههای مرتبط با آداب و رسوم ایرانی (رجوع شوی به تصویر صفحه) جدول (7) آیینها و مراسم اسلامی ـ شیعی در فیلمها را نشان میدهد.