چکیده:
کلیله و منه از با ارزش ترین کتب تاریخ بشریت است که از دیر باز تا کنون توجه مردم با فرهنگ های گوناگون را به خود جلب کرده است . اصل آن هندی و به ربان سانسکریت بوده است. این کتاب از آن دست آثاری است که محتص ومحدود به ملتی خاص نیست و متناسب با فرهنگ و زبان هر قوم تزجمه شده است. و مترجمان در آ> دخل و تصرف هایی انجام داده اند. محمد جعفر محجوب کتاب کلیله و دمنه را یر منشا پیدایش ادبیات تطبیقی می داند. ترجمه ابوالمعالی نیز که از روی نرجمه ابن مقفع صورت کرفته است محور پژوهش های محققان و دانشجویان رشته های گوناگون شده است . پژوهش حاضر نیز در این زمینه به بررسی فنون بلاغی در این دو کتاب ارزشمند می پردازد. و شگردهای علم بیان را در آن دو مورد ارزیابی قرار می دهد.
Kalila wa Dimna is among the most valuable books in human history that from long ago has attracted the attention of the people from different cultures. Its origin has been Indian and in Sanskrit. This book is among the works that are not restricted to a particular nation and it has been translated in accordance with the culture and language of each people and the translators have done some manipulation in it. Mohammad Jafar Mahjoub، knows the book Kalila wa Dimna as the origin of the emergence of comparative literature. Abolma’ali’s translation that was performed after Ibn-e-Moghaffa’s one، has been the base of various students’ research in different majors. In this field، the present study also examines the techniques of rhetoric in these two valuable books.
خلاصه ماشینی:
"(محجوب،1349:6) قدیمیترین ترجمه فارسی کلیله و دمنه که نویسندگان مختلف خبر دادهاند ترجمهای است که در زمان امیر سامانی نصر بن احمد و به دستور وزیر دانش دوست او،ابو الفضل بلعمی،صورت گرفته است و از روی همین نسخه است که رودکی شاعر آن را نظم نموده،سپس چنانکه گفتیم این کتاب مترجمی لایق پیدا کرد و او در قرن ششم«شرایط سخن آرایی در تضمین امثال و تلفیق ابیات و شرح رموز و اشارات تقدیم نمود»تا به کتابی تبدیل شود که به گفتۀ خود او:«محاسن این کتاب را نهایت نیست،کدام فضیلت از این فراتر که از امت به امت و از ملت به ملت رسید و فردود نگشت.
(پژوهشهای نقد ادبی و سبکشناسی،1390:103) -"بررسی تطبیقی نحوی در کلیله و دمنه فارسی و متن عربی ابن مقفع"عنوان مقالهای است به قلم دکتر فیروز فاضلی و مرتضی پرویزی،که نگرشی است به اصول زیباشناسی دستوری در بافت این دو کتاب.
» (نصر الله منشی،1361:38-37) محمد جعفر محجوب در این باره مینویسد:«آنچه را که بر این مختصر باید افزود آن است که به عقیده محققان،باب"الفحص عن امر دمنه"(باب باز جست کار دمنه)نیز ریخته قلم ابن مقفع است و باب"الأسد و الثور"از جهت اخلاقی ضعیف است و به نتیجه نیکو پایان نمییابد،ابن مقفع برای جبران این نقص آن باب را به کلیله و دمنه افزوده است و چنانکه میدانیم در آن به دستور شیر کار دمنه مورد بازجویی قرار میگیرد و چون گناه کاریش ثابت و مسلم میشود به مجازات میرسد.
ک. بهار،1369:248/2)ابو المعالی از منشیان قرن ششم است که در ترجمه کتاب کلیله و دمنه چنان هنرنمایی از خود نشان داد و نثر جذاب و زیبایی نوشت که بسیاری از نویسندگان دوران بعد، مسحور زیبایی آن شدند و حتی در نوشتن کتب تاریخی و علمی نیز به شیوه او نظر دوختند."