چکیده:
گرچه در رشتة مطالعات ترجمه به جامعه شناسی ترجمه و عوامل ترجمه و نقش مترجمان در ترجمه توجه زیادی می شود، پژوهش های بیشتری دربارة افراد حقیقی موثر در تولید و توزیع و خوانش ترجمه ، و همچنین عوامل تاثیرگذار بر این روابط بینابینی مورد نیاز است . این مقاله بر میانجیگری در ترجمه و انتشار رمان عیاری جیمز موریه ، سرگذشت حاجی بابای اصفهانی (١٨٢٤)، به زبان فارسی می پردازد. نویسنده ، با توجه به اوضاع سیاسی و اجتماعی و فرهنگی ایران در قرن نوزدهم ، متن انگلیسی و فارسی این رمان را بررسی می کند و نشان می دهد چگونه مترجم در تبعید، میرزا حبیب اصفهانی ، با تصرف در متن ، به میانجیگری در ترجمه می پردازد. تصرف مترجم در متن نشان می دهد که برای او پیشرفت سیاسی در ایران بیشتر از وفاداری به متن اصلی اهمیت داشته است . نویسنده میانجیگری عوامل دیگر ترجمه را نیز بررسی می کند: نخست ، سرگردی انگلیسی که ترجمة فارسی را ویرایش و در کلکته منتشر کرد؛ و دوم ، مخالفی سیاسی و کاتبی ایرانی که هرچند جانش را در گذر از مرز ایران و عثمانی از دست داد، تا بیش از نیم قرن بعد از مرگش ، مترجم کتاب قلمداد می شد.
خلاصه ماشینی:
میانجیگری در ترجمه و انتشار * ترجمة فارسی سرگذشت حاجی بابای اصفهانی اسماعیل حدادیان مقدم ، پژوهشگر ارشد دانشگاه لوون ـ بلژیک ترجمة مصطفی حسینی ١، عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا ـ همدان چکیده گرچه در رشتة مطالعات ترجمه به جامعه شناسی ترجمه و عوامل ترجمه و نقش مترجمان در ترجمه توجه زیادی می شود، پژوهش های بیشتری دربارة افراد حقیقی مؤثر در تولید و توزیع و خوانش ترجمه ، و همچنین عوامل تأثیرگذار بر این روابط بینابینی مورد نیاز است .
نویسنده ، با توجه به اوضاع سیاسی و اجتماعی و فرهنگی ایران در قرن نوزدهم ، متن انگلیسی و فارسی این رمان را بررسی می کند و نشان می دهد چگونه مترجم در تبعید، میرزا حبیب اصفهانی ، با تصرف در متن ، به میانجیگری در ترجمه می پردازد.
نویسنده میانجیگری عوامل دیگر ترجمه را نیز بررسی می کند: نخست ، سرگردی انگلیسی که ترجمة فارسی را ویرایش و در کلکته منتشر کرد؛ و دوم ، مخالفی سیاسی و کاتبی ایرانی که هرچند جانش را در گذر از مرز ایران و عثمانی از دست داد، تا بیش از نیم قرن بعد از مرگش ، مترجم کتاب قلمداد می شد.
“Agency in the Translation and Production of The Adventures of Hajji Baba of Ispahan into Persian.
این ویراستاران به موضوع تأثیرگزاری عوامل ترجمه نیز می پردازند و بین عوامل ترجمه ای که ترجمة آنها سبب نوآوری های سبکی شود، و آنانی که علاوه بر اینها، نقش فرهنگی و سیاسی در محیط پیرامونشان ایفا ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 Anthony Pym 2 Michaela Wolf 3 Milton & Bandia, Translation Agents 4 Shuttleworth & Cowie می کنند، تفاوت قائل می شوند (٢).