چکیده:
تبدیل به اوراق بهادارسازی تسهیلات بانکی یکی از روشهای حذف ریسکهای اعتباری و کاهش ریسک نقدینگی در بانکداری متعارف است. بسیاری از بانکها برای افزایش قدرت و کیفیت وامدهی از این تکنیک استفاده میکنند. بنگاههای اقتصادی و شرکتهای سهامی، حجم قابل توجهی از این تسهیلات را در قالب عقود مختلف بانکی به خود اختصاص دادهاند. در کنار سایر روشهای تبدیل به اوراق بهادارسازی، تشکیل سبدی از تسهیلات و یا یک نوع خاص از تسهیلات بر اساس دیون یک شرکت خاص و با قابلیت تبدیل شوندگی این اوراق به سهام راهکار مناسبی برای تجدید منابع بانکی است. از طرف دیگر بوسیله تبدیل اوراق به سهام، شرکت در استرداد دیون خود به صاحبان اوراق کمک خواهد شد.در این تحقیق با روشی توصیفی- تحلیلی و اسنادی، در بخش نخست به مفاهیم تبدیل به اوراق بهادارسازی داراییها و صکوک پرداخته میشود و سپس مدل عملیاتی صکوک بانکی تبدیل شونده به سهام به همراه تشریح ابعاد فقهی این اوراق ارائه میگردد. در ادامه پنج کارکرد مالی اوراق آورده شده است.
Loan Securitization technique is among the solutions for credit risk elimination and liquidity risk reduction in conventional banking system framework. Many banks use this technique to enhance their lending and quality. Economic firms and corporations have considerable share in these funding in the form of the Islamic contracts. Setting up a portfolio in the from a firm’s current debts or securitization of a firm’s liabilities with convertibility option to stocks، along with other securitization methods، is a suitable solution to revive banking resources. On the other hand، convertibility option to stocks helps companies settle their debts to their creditors.
In this research، firstly the concepts of securitization and sukuk with a descriptive-analytic and attributive method، is described، then an operational model for convertible banking sukuk along with juridical dimensions is proposed. The paper continues by providing five financial functions of the proposed security.
خلاصه ماشینی:
صکوک به جای اینکه ورقه بدهی مبتنی بر قرض باشد، ورقه بدهی بر اساس یک دارایی پایه است که در نقل و انتقالهای مالی واقعی در بانکداری بدون ربا که در قرارداد پایه اوراق از عقود مشارکت محور نیز استفاده میشود سودآوری در دوران رونق محسوستر خواهد بود.
در تسهیلات قرضالحسنه نتیجه قرارداد بدهی قرض گیرنده به بانک است و بانک میتواند دیون ناشی از این قراردادها را به اوراق بهادار تبدیل کند و در بازار ثانویه به فروش برساند.
در جعاله، گیرنده تسهیلات (جاعل) بدهکار بانک خواهد بود و بانک میتواند با تبدیل دیون ناشی از این قرار داد به اوراق بهادار، آنها را در بازار ثانویه از طریق بیع دین (تنزیل) به سرمایهگذاران واگذار کند.
در تسهیلات مضاربهای بانک مالک دارایی های یک واحد تجاری ویا بخشی از آن است که به صورت پول نقد در مسیر ایجاد ارزشافزوده و بازدهی انتظاری قرار دارد؛ بنابراین بانک میتواند سرمایه خود از این داراییها را به اوراق بهادار تبدیل کند و در بازار ثانویه به فروش برساند.
بانک میتواند سهم خود از این داراییها را تبدیل به اوراق بهادار با بازدهی انتظاری نمایند و در بازار ثانویه تحت عنوان بیع عین(فروش دارایی فیزیکی) یا منفعت بفروش برساند.
جمعبندی و نتیجهگیری با توجه به مباحث بیان شده معلوم شد که: اولا تبدیل به اوراق بهادارسازی تسهیلات بانکی راهکار مناسبی برای کاهش ریسک اعتباری و ریسک نقدینگی بانک میباشد و از طرف دیگر اختیار تبدیلسازی این اوراق به سهام موجب کاهش هزینههای تأمین مالی شرکت و راهکاری جهت تأمین مالی بلند مدت برای شرکتهای سهامی خواهد بود.