چکیده:
مقدمه: نوع دوستی یا دیگرخواهی از نیروهای توسعه اخلاقی و بقا و رفاه انسان است که در دهه های اخیر محل توجه روان شناسان اجتماعی و جامعه شناسان قرار گرفته است. این پژوهش با هدف بررسی نوع دوستی و عوامل اجتماعی مرتبط با آن، در میان معلمان شهرهای یزد و نورآباد انجام شد. روش: روش این پژوهش، پیمایش و ابزار گردآوری دادهها، پرسش نامه است. جامعه آماری تحقیق شامل معلمان شهرهای یزد و نورآباد است که تعداد ۳۵۰ نفر از آنان به عنوان نمونه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شد. یافته ها: میزان نوع دوستی معلمان در هر دو شهر محل مطالعه بهشکل معنی داری بیشتر از حد متوسط است. بررسی فرضیه ها نشان داد متغیرهای سن، سرمایه اجتماعی، احساس امنیت اجتماعی، پایبندی دینی و محل خدمت، رابطه معنی داری با نوع دوستی دارد. نتایج آزمون رگرسیون نیز نشان داد که متغیرهای سرمایه اجتماعی، سن، محل خدمت و دینداری مهم ترین تبیین کننده های نوع دوستی است. بحث: نوع دوستی به عنوان جهت گیری و کنشی در فضای جوامع معاصر با روابط و زمینه اجتماعی در ارتباط است. باورها و تعاملات فرد ازطریق گشودن جهانی انسانی و اخلاقی پیش روی کنشگران اجتماعی، زمینه توسعه چنین جهت گیری هایی را تقویت می کند. عوامل فرهنگی و تعاملی افراد را برای درنظرگرفتن رفاه و نیازهای یکدیگر برمی انگیزد.
خلاصه ماشینی:
به نظر می رسـد، از میـان متغیرهای اجتماعی مختلف ، سرمایة اجتمـاعی و احـساس امنیـت و دیـن داری مهـم تـرین تبیین کننده های نوع دوستی هستند.
نتایج این تحقیق نـشان مـی دهـد بـین اعتمـاد اجتمـاعی و نوع دوستی رابطة معنی داری وجود دارد.
ذکایی (١٣٨٥) در پژوهشی با عنوان «جوانان ، سرمایة اجتماعی و رفتارهای داوطلبانه »، از داوطلبان کمک به زلزله زدگان بـم ، بـا استفاده از تحقیقی ترکیبی دریافت کـه جنبـه هـای هنجـاری سـرمایة اجتمـاعی (اعتمـاد و بده بستان ) با همة گرایش های داوطلبانه رابطة مستقیم دارد.
نکتة جالب در برخی پژوهش ها این است که نوع دوستی پیامـدهای مثبتـی در زنـدگی افراد دارد؛ برای مثال ، پژوهشی در سال ٢٠٠٣ در دانـشگاه میـشیگان در بـین ٤٣ سـالمند، نشان داد در دوره ای پنج ساله ، مرگ ومیر افرادی که به دیگران کمک می کنند، کمتـر اسـت .
مروری بر پژوهش های انجام شده حاکی از این است کـه در میـان متغیرهـای مختلـف ، سرمایة اجتماعی و محل زندگی ازنظر شهر یا روستا بودن و دین داری از عوامـل اجتمـاعی بسیار مهم مرتبط با نوع دوستی است .
از این دیدگاه ، رشد ارزش ها و نگرش هـای اخلاقی که نوع دوستی از نمونه های بسیار مهم آن هاست ، در میان کسانی کـه احـساس امنیـت بیشتری دارند، بیشتر است .
نتایج نشان داد که بین سرمایة اجتماعی و نوع دوستی رابطة مثبت وجود دارد.
این مطالعه نشان داد سرمایة اجتماعی رابطة مثبتی با میزان نوع دوستی به عنـوان کنـشی اخلاقی دارد.