چکیده:
هدف: وجود تحقیقات متعدد و گاه متناقض در حوزه روابط بین راهبردهای یادگیری و پیشرفت تحصیلی لزوم انجام یک پژوهش ترکیبی در این حوزه را مورد تاکید قرار میدهد. این پژوهش به روش فراتحلیل با هدف تعیین اندازه اثر ترکیبی رابطه بین راهبردهای یادگیری با شاخصهای پیشرفت تحصیلی انجام گرفت. روش: جامعه آماری این فراتحلیل به تحقیقات در دسترس مرتبط با رابطه راهبردهای یادگیری با پیشرفت تحصیلی در داخل کشور مربوط میشد که در بین سالهای 1369 تا 1389 منتشر شده بودند. بر اساس ملاکهای تعریف شده ورود و خروج تحقیقات اولیه و نیز تحلیل حساسیت 270 اندازه اثر از تقریبا 105 تحقیق مورد بررسی قرار گرفتند. یافتهها: با عنایت به نتایج بررسی ناهمگنی، مدل اثرات تصادفی مناسب تشخیص داده شد که اندازه اثر ترکیبی رابطه راهبردهای یادگیری با پیشرفت تحصیلی براساس معیار کوهن بزرگ بهدست آمد (63/0). همچنین نتایج نشان داد که اندازه اثر راهبردهای شناختی-فراشناختی بزرگتر از اندازههای اثر جداگانه است. پژوهشهای تفاوتی نیز دارای اندازههای اثر بزرگتری نسبت به پژوهشهای همبستگی بودند. بهعلاوه اندازه اثر رابطه بین متغیرها در بین دختران دو برابر اندازه اثر پسران بود. همچنین بخشی از نتایج تحقیق نشان داد که بیشترین اندازه اثر در تحقیقاتی با متغیرهای وابسته حل مساله، درک مطلب و علوم دیده شده است تا با نمره کلی پیشرفت تحصیلی و یا یک متغیر نامشخص. نتیجهگیری: بهطورکلی میتوان گفت راهبردهای یادگیری از هر نوع که باشد (شناختی یا فراشناختی) و در همه پژوهشها (آزمایشی یا همبستگی) در همه یادگیرندگان (دختران و پسران) بر میزان یادگیری آنها در دروس مختلف (علوم، حل مساله، درک مطلب و ...) تاثیر زیادی دارد.
Introduction:There are multiple and sometimes
conflicting research studies on the relationships between
learning strategies and academic achievement that
highlight a need for mixed research study in this area.
This meta-analysis was implemented to determine the
accumulative effect size of the relationship between
learning strategies and academic achievement measures.
Method: The population of this meta-analysis was
available published research studies relating on learning
strategies and academic achievement in Iran educational
context,published from 1990 to 2010. Based on the
defined inclusion and exclusion criteria as well as
sensitivity analysis almost 105 effect size on 270
primary research were investigated.
Results:Random-effects model was appropriate because
the heterogeneity analysis results and the accumulative
effect size of relationship between learning strategies
and academic achievement were large with Cohen's
criteria (0.63). The results showed that the effect size of
cognitive - metacognitive strategies is greater than the
individual effect size. Furthermore, it was found that the
differential studies had greater effect sizes than
corelational studies.In addition, the effect size between
variables among girls was twice than this among males.
Also, results showed that the maximum effect sizehas
been observed in problem solving dependent variables,
reading comprehension and science rather than total
educational achievement score or an unknown
dependent variable.
Conclusion: Generally, it can be stated that learning
strategies of different types (cognitive or metacognitive),
in all studies (experimental or correlational), in all
learners (male and female) have the significant impact
on learners’ learning of different subjects (science,
problem solving, reading comprehension, and so on and
so forth).
خلاصه ماشینی:
"هرچند که شاید نتایج تحقیقات اولیه Samadi and Davaii Dignath, Buettner and Langfeldt meta analysis Charlotte Colorado Valkyrie Joo, Bong and Choi و مبانی نظری این تحقیقات خوانندگان را اغوا کند که رابطهی راهبردهای یادگیری با پیشرفت تحصیلی مسلم فرض شود، اما نتایج متناقض تعدادی از تحقیقات (هر چند اندک) و فلسفه و اخلاق علمی حکم میکند که با در نظر گرفتن نتایج جمیع تحقیقات یک بار دیگر به این سؤال پاسخ دهیم که آیا راهبردهای یادگیری با پیشرفت تحصیلی رابطه دارند؟ تفاوت پاسخ این فراتحلیل به سؤال حاضر نسبت به تحقیقات منفرد در اطمینان بالای پاسخی است که ناشی از تحقیقات متعدد در شرایط و جوامع آماری مختلف است.
بر این اساس جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه پایاننامههای مقاطع کارشناسیارشد و دکترا، پژوهشهای انجام یافته توسط دستگاههای اجرایی و پژوهشهای چاپ شده در مجلات علمی- پژوهشی معتبر بود که با روشهای مختلف پژوهشی شامل همبستگی، علی – مقایسهای، آزمایشی Borenstein Effect size Cohen Hedges Comprehensive meta-Analysis یا نیمهآزمایشی به بررسی روابط بین راهبردهای یادگیری (شناختی و فراشناختی) با شاخصهای پیـشرفت تحصـیلی پرداخته بودند.
جدول 1: اندازههای اثرترکیبی اثرات ثابت و تصادفی مربوط به رابطه راهبردهای یادگیری با پیشرفت تحصیلی مدل تعداد اندازه اثر اندازه اثر ترکیبی خطای معیار فاصله اطمینان95% مقدار Z مقدار P حد پایین حد بالا ثابت 270 47/0 008/0 46/0 49/0 95/56 001/0 تصادفی 270 63/0 028/0 57/0 68/0 68/22 001/0 با توجه به این که هدف اصلی هر فراتحلیل ترکیب شاخصهای عددی تحقیقات اولیه در قالب یک شاخص کلی است در جدول 1 اندازههای اثر ترکیبی یا خلاصه براساس دو مدل ثابت و تصادفی برای 270 اندازه اثر ارائه شده است."