چکیده:
شکلگیری دولت- ملتها در عصر جدید، اهمیت روزافزون دولتها را موجب شد که نقشی حیاتی در بیشتر پدیدههای اجتماعی داشتند. اعتماد نهادی بهطور عام و اعتماد به نهادهای رسمی بهطور خاص، به عنوان سنگ بنای توسعه و از ملزومات دنیای مدرن تلقی میشود. اعتماد به نهادهای رسمی تأثیر حکومتها را در ایفای نقش خود افزایش میدهد و بهرهوری آنها را بالا میبرد. مقالهی حاضر در یک بررسی میانکشوری، عوامل مؤثر بر شکلگیری اعتماد به نهادهای رسمی را واکاویده است. روش پژوهش از نوع تحلیل ثانویه بوده است. بدینمنظور دادههای پیمایش ارزشهای جهانی، پیمایش جهانی شاخصهای حکمرانی، پیمایش جهانی دموکراسی انتخاباتی (خانهی آزادی) و پیمایش جهانی آزادی بر حسب رتبهبندی منطقهای (خانهی آزادی) در فاصلهی سالهای 2000- 2005 مورد استفاده قرار گرفت. ابتدا کشورهای مختلف از لحاظ میزان اعتماد به نهادهای رسمی، به شش گروه تقسیم شدند. یافتهها نشان داد که بین این شش گروه از کشورها، تفاوت میانگین معناداری از لحاظ متغیرهای: کنترل فساد، حاکمیت قانون، کارآمدی حکومت و اعتماد به نهادهای رسمی وجود دارد؛ اما بین این شش گروه، تفاوت میانگین معناداری از لحاظ دموکراسی انتخاباتی، حقوق سیاسی و آزادی مدنی، مشارکت اجتماعی با اعتماد به نهادهای رسمی وجود نداشت. در آزمون رگرسیون چندمتغیره، سه متغیر حکمرانی خوب (شامل شش شاخص)، مشارکت اجتماعی و آزادی سیاسی وارد شدند. این متغیرها مجموعا41درصد از واریانس متغیر وابسته یعنی اعتماد به نهادهای رسمی را تبیین نمودند. به علاوه متغیر حکمرانی خوب و آزادی سیاسی از قدرت بیشتری برای تبیین اعتماد به نهادهای رسمی برخوردار بود.شکل گیری دولت - ملت ها در عصر جدید، اهمیت روزافزون دولت ها را موجب شد که نقشی حیاتی در بیشتر پدیده های اجتماعی داشتند. اعتماد نهادی به طور عام و اعتماد به نهادهای رسمی به طور خاص ، به عنوان سنگ بنای توسعه و از ملزومات دنیای مدرن تلقی میشود. اعتماد به نهادهای رسمی تأثیر حکومت ها را در ایفای نقش خود افزایش میدهد و بهره وری آن ها را بالا میبرد. مقاله ی حاضر در یک بررسی میان کشوری ، عوامل مؤثر بر شکل گیری اعتماد به نهادهای رسمی را واکاویده است . روش پژوهش از نوع تحلیل ثانویه بوده است . بدین منظور داده های پیمایش ارزش های جهانی، پیمایش جهانی شاخص های حکمرانی، پیمایش جهانی دموکراسی انتخاباتی (خانه ی آزادی) و پیمایش جهانی آزادی بر حسب رتبه بندی منطقه ای (خانه ی آزادی) در فاصله ی سال های ٢٠٠٠- ٢٠٠٥ مورد استفاده قرار گرفت . ابتدا کشورهای مختلف از لحاظ میزان اعتماد به نهادهای رسمی، به شش گروه تقسیم شدند. یافته ها نشان داد که بین این شش گروه از کشورها، تفاوت میانگین معناداری از لحاظ متغیرهای: کنترل فساد، حاکمیت قانون ، کارآمدی حکومت و اعتماد به نهادهای رسمی وجود دارد؛ اما بین این شش گروه ، تفاوت میانگین معناداری از لحاظ دموکراسی انتخاباتی، حقوق سیاسی و آزادی مدنی، مشارکت اجتماعی با اعتماد به نهادهای رسمی وجود نداشت . در آزمون رگرسیون چندمتغیره ، سه متغیر حکمرانی خوب (شامل شش شاخص )، مشارکت اجتماعی و آزادی سیاسی وارد شدند. این متغیرها مجموعا٤١درصد از واریانس متغیر وابسته یعنی اعتماد به نهادهای رسمی را تبیین نمودند. به علاوه متغیر حکمرانی خوب و آزادی سیاسی از قدرت بیشتری برای تبیین اعتماد به نهادهای رسمی برخوردار بود.
خلاصه ماشینی:
"جدیل ١: دستتیدی اعتماد ت وادا دست وادا عیان دست 1 نیروهای نظامی، پلیس ، دادگاه ها، دولت ، پارلمان ، نهادهای رسمی حاکمیتی خدمات عمومی ، 2 شرکت های بزرگ ، سازمان های زیست محیطی، نهادهای مدنی داوطلبانه سازمان های زنان ، و سازمان های خیریه 3 کلیسا و سازمان مذهبی، رسانه های مکتوب ، تلویزیون نهادهای فرهنگی هم چنین مؤسسه «خانه ی آزادی 2 » بر اساس وضعیت آزادیهای مدنی و حقوق سیاسی در کشورهای جهان ، دو شاخص برای هر کشور محاسبه میکند که هر کدام بین ١ تا ٧ تغییر میکنند.
نتایج آزمون فرضیات که در جدول شماره ی ٦ آمده است ، نشان داد که : بین کشورهایی که در آن میزان اعتماد به نهادهای رسمی بالاست و کشورهایی که دارای اعتماد به نهادهای رسمی کمتری هستند، از لحاظ میانگین پاسخگویی و شفافیت حاکمیت ، ثبات سیاسی، کیفیت تنظیمی دولت ، دموکراسی انتخاباتی، آزادی مدنی، حقوق سیاسی و عضویت در سازمان های داوطلبانه ، در سطح ٩٥ درصد اطمینان تفاوت معناداری وجود ندارد.
وتیجگیری تحلیل فوق نشان داد که کارآمدی حکومت و حاکمیت قانون و کنترل فساد با اعتماد به نهادهای رسمی رابطه ی معناداری دارد که این یافته دال بر یکی از مهم ترین ایده های نهادگرایان است که بر کیفیت نهادها در ایجاد اعتماد به نهادهای حاکمیتی تأکید میکنند.
این یافته نشان میدهد که آزادی های مدنی و حقوق سیاسی در ایجاد اعتماد به نهادهای حاکمیتی مؤثر نیست و آنچه اهمیت دارد، کارآمدی حکومت و حاکمیت قانون و کنترل فساد و به عبارتی کیفیت نهادی است که بیشترین تأثیر را بر اعتماد به نهادهای رسمی دارد."