چکیده:
در پاسخ به این پرسش که آیا می توان با آموزش هوش را تقویت کـرد اندیشـمندان پاسـخ مثبت داده اند. با این حال همواره تاکید شده است که هوش دارای جنبه هـای ارثـی نیـز هسـت . هوش فرهنگی سازه ای است که با مفهوم هوش در ارتباط بوده اما پدیده ای مستقل از آن تلقـی می شود. استقلال این دو پدیده از یکدیگر به این دلیل واضح صـورت مـی گیـرد کـه مـی تـوان افرادی با هوش (ریاضی و منطقی ) بالا و در عین حال هـوش فرهنگـی پـایین یافـت . البتـه پیـدا کردن افرادی با هوش و هوش فرهنگی بالا نیز کار مشکلی نیست . چنین موضوعی به دلیل عدم تاثیرپذیری هوش فرهنگی از سازه هوش به معنای عام آن است . اگر هوش منطقی و ریاضـی را می توان با آموزش بهبود داد هوش فرهنگی را می توان تا حد بسیار بـالایی غیرارثـی و ناشـی از یادگیری و آموزش دانست . آشنایی با مدل هایی که می توان از آنها در تقویت هـوش فرهنگـی بهره برد هدف اصلی از نگارش مقاله حاضر اسـت . روش مطالعـه اسـنادی بـوده و تـلاش شـده است تا بهره گیری از منابع دست اول در این باره مهمترین الگوها یـا مـدل هـای تقویـت هـوش فرهنگی معرفی شوند. سه الگوی معرفی شده در این مقالـه عبارتنـد از الگوهـای مراحـل شـش گانه ارلی و ماساکوفسکی ، الگوی قواعد مشارکت توماس و اینکسون و الگوی حلقه هـای سـه گانه باووک و همکارن .
خلاصه ماشینی:
اگر چه پژوهش هاي اوليه تمايل دارند به اينکه هـوش را بـه گونـه اي محـدود، تـوان درک مفاهيم و حل مسائل در مجموعه هاي علمي تعريف کنند اما در حـال حاضـر توافـق فزاينـده اي وجود دارد در اين باره که هوش مي تواند از مکان هايي غيـر از کـلاس هـاي درس ظهـور يابـد.
چنين نکته اي بسيار حائز اهميت است کـه 1- SQ: Social Intelligence Quotient 2 - EQ: Emotional Intelligence Quotient پيشرفت هاي فردي و اجتماعي را محدود به مفاهيم پيونـد خـورده بـا هـوش منطقـي و رياضـي ندانسته و با دقت بيشتري به افراد و جوامع موفق در دستيابي به اهداف فردي و گروهي مشـاهده کنيم که آنها را مي توان به لحاظ هوش رياضي و منطقي در سطوح متفاوتي طبقه بندي کرد.
احمدي و ماهر (١٣٨٥، ص ١١٨) مجموعه اي از تعاريف طرح شده بويژه توسط دانشمندان مختلف از نيمه اول قرن بيستم را گردآوري کرده اند که برخي از آنها پيوند بيشـتري بـا مفهـوم هوش فرهنگي و يا يکي از ابعاد آن داشته و ارتباط برخي نيز کمتر است .
مباحثات پيرامون اين موضوع توسط دانشمندان مختلفي از موافق تا مخالف را شامل مي شـود و با اين حال مي توان گفت اغلب روانشناسان شناختي بر اين نکته تأکيـد مـي کننـد کـه هـر چنـد آزمون هاي سنجش هوش از نقاط ضعفي برخوردارند اما ايـن آزمـون هـا در طـول زمـان بهبـود يافته اند و نمرات حاصل از آنها مي توانند پيش بيني کننده بسياري از متغيرهاي فردي ديگر نظيـر موفقيت شغلي باشد.