چکیده:
در این مقاله از دیدگاه جمعیت شناسی و با استفاده از نتایج سرشماری های عمومی نفوس و مسکن در سال های مختلف و داده های آماری ازدواج و طلاق ، وضع زناشویی جمعیت ایـران و تغییرات آن در چند دهه گذشته بررسی و تجزیه و تحلیل شده است . یافته های این بررسی نشان می دهد که عمومیت ازدواج در ایران ، هنوز در سطح بالایی است ، ولی تغییـر قابـل ملاحظـه ای در الگوی سنی ازدواج دیده می شود کـه مـی توانـد حـاکی از افـزایش تجـرد قطعـی و کـاهش عمومیت ازدواج در دهه های آینده باشد. همراه با افزایش سن ازدواج مـردان و زنـان از فاصـله سنی ازدواج آنان کاسته شـده اسـت . ایـن کـاهش بـه ویـژه در منـاطق روسـتایی بیشـتر بـوده و میزان های ازدواج و طلاق در دهه گذشته رو به افزایش بوده است .
خلاصه ماشینی:
به دليل ساختار فرهنگي – مذهبي عموميـت ازدواج در ايران هنوز در سطح بالايي است ، ولي چنانچه در بحث الگوي سـني ازدواح مطـرح شـد، بـا توجه به افزايش درصد ازدواج نکرده ها در گروه هاي سـني ٣٠ سـال بـه بـالا، احتمـال افـزايش تجرد قطعي و کاهش عموميت ازدواج در دهه هاي آينده وجود دارد (جدول شماره ٤) جدول شماره ٤- درصد عموميت ازدواج بر حسب مردان و زنان کل کشور مناطق شهري مناطق روستايي سال مرد زن مرد زن مرد زن 99/5 99/2 98/7 98/4 99/3 98/9 1345 99/4 98/7 98/9 98/5 99/2 98/9 1355 98/9 99/1 98/2 98/1 98/6 98/4 1365 99/4 99/3 98/9 99/1 99 99/2 1375 99/2 99/3 98/7 99 98/9 99/1 1385 مأخذ: سال هاي ١٣٥٥ و ١٣٦٥، عليزاده ، نگرش جمعيت شناختي بر تشکل خانواده و باروري در ايران ، سال هـاي ديگر محاسبه شده از سرشماري هاي عمومي نفوسي و مسکن ، کل کشور ٤- سن ازدواج : گزارش هاي تحقيقي درباره خانواده ، حاکي از آنست که همراه بـا تغييـر شـکل ، سـاخت و نقش خانواده در سراسر جهان ، ميانگين سن ازدواج به ويژه سن ازدواج زنان در همه کشورهاي توسعه يافته و در حال توسعه افزايش يافته که نتيجه آن تأخير در تشکيل خانواده هـاي جديـد و در نهايت کاهش باروري بوده است (بروس و همکاران ، ١٥:١٩٩٥) محاسبه هاي انجام شـده بـر مبنـاي داده هـاي سرشـماري عمـومي نفـوس و مسـکن بـا روش غيرمستقيم (روش هاينال ) گوياي آنست که در ايران نيز سن ازدواج مردان و زنان در طي چهـل سال گذشته (٨٥-١٣٤٥) افزايش يافته است .