چکیده:
نشاط اجتماعی یکی از مؤلفه های مهم رفاه اجتماعی به شمار مـی رود کـه بـا پیـدایش نظریه های جدید در توسعه و تأکید بر توسعه انسانی با محوریت سـلامت و چـرخش در تعریف سلامت از تعاریف سلبی (فقدان بیماری ) به تعاریف ایجابی (وجود شرایط اجتماعی و روانی مثل نشاط ) به عنـوان یـک مقولـه محـوری در سیاسـت گـذاری هـای عمومی و رفاهی پدیدار شده است . بـا توجـه بـه سـطح متوسـط نـشاط اجتمـاعی در جامعه ما بر مبنای تحقیقات موجود و نیـز شـواهد و قـرائن تجربـی ، تحقیـق حاضـر، مسئله نشاط اجتماعی را مد نظر قرار داده و پس از بررسـی ادبیـات نظـری و متـون تجربی و دیدگاه های مختلف ، به آزمونی تجربی در بـین دانـشجویان دانـشکده علـوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی دست زده است . در بخش ادبیات نظری ، دیدگاه های مربوطه در سه بخش : نظریه های جامعه شناسی ، نظریه هـای جامعـه شناسـی تـاریخی ایران و دیدگاه ایرانی ـ اسلامی مورد کندوکاو قرار گرفتـه و بـا مـرور پـژوهش هـای پیـشین ، چـارچوب نظـری تحقیـق تـدوین شـده و متغیرهـای اصـلی تحقیـق (اعتمـاد اجتماعی ، امنیت هـستی شـناختی ، دینـداری ، شـبکه روابـط خویـشاوندی و احـساس امنیت ) استخراج شده و بر مبنای آنها فرضیه های تحقیق تدوین شـده انـد. تحقیـق بـه روش پیمایش و در میان دانشجویان دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی با حجم نمونه ١٧٠ نفر و با ابزار پرسشنامه صورت گرفته است . نتایج ، وجود رابطـه معنی دار و مثبت میان متغیرهای دینداری (در بعـد پیامـدی )، امنیـت هـستی شـناختی ، اعتماد اجتماعی و گستره روابط خویشاوندی با متغیر نشاط اجتماعی را نشان می دهند.
خلاصه ماشینی:
"اما کمبود یا فقدان شادی و نشاط اجتماعی نیز پیامدهای زیانبار متعددی بـه دنبـال دارد که از مهم ترین آنهـا مـی تـوان بـه فرسـایش اسـتعدادهای انـسانی و بـروز و گـسترش آسیب های اجتماعی اشاره کرد؛چرا که وضـعیت هـای اجتمـاعی نابـسامان ، مـلال آور و پراضطراب یکی از عوامل اصلی توقف استعدادها و بـاروری خـرد و اندیـشه در یـک جامعه است که می تواند روابط فرد با جامعه را مختل کرده ، به تدریج نیروی انـسانی را ضعیف کرده ، قوای جسمی و فکری را فرسـوده و انـسان هـا را بـرای قبـول ضـعف و ناتوانی آماده سازد، ناتوانی و ضعفی که اثراتی ویران گر بر توسعه و تعالی دارد.
در مجموع این تحقیقات ، متغیرهای مقبولیت اجتماعی ، امید به آینده ، ارضاء نیازهـا، عدالت اجتماعی ، پایبندی به ارزش ها، مناسب بودن فضای اخلاق عمـومی ، همبـستگی اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی (هزارجریبی و صفری شالی ، ١٣٨٩)، سرمایه فرهنگی (و تمامی ابعاد آن )، اوقات فراغت و تمامی گونه های آن (فعالیت های علمی ـ فرهنگی ، فعالیت های فرهنگی ـ هنری ، فعالیت هـای تفننـی ـ سـرگرمی ، فعالیـت هـای ورزشـی ، فعالیت های خانوادگی )، دینداری (ربانی و دیگران ، ١٣٨٦)، اعتمـاد، خـوش بینـی ، ارضـاء نیازهای مادی ، اسـتفاده از رسـانه هـا، فعالیـت هـای تفریحـی (دهقـانی ، ١٣٩٠)، سـرمایه اقتصادی ، سرمایه اجتماعی ، مشارکت اجتماعی ، اعتماد اجتماعی (و بعد تعمـیم یافتـه )، ارتباطات اجتماعی ، سرمایه فرهنگی (و بعد عینیـت یافتـه ) (اکبـرزاده ، ١٣٩٠) بـر نـشاط اجتماعی تاثیر مستقیم داشته اند و متغیرهای احساس محرومیت ، انزوای اجتمـاعی ، بـی اعتمادی ، آنومی ، احساس ناامنی و غصب اخلاقی (چلبی و موسـوی ، ١٣٨٧) بـه صـورت معکوس بر نشاط اجتماعی تأثیرگذار بوده اند."