چکیده:
خلیج فارس بدلیل اهمیتی که در مناسبات اقتصادی
و اجتماعی دارد از زمانهای بسیار دور مورد توجه دولتها و
اقوام بوده است. اوج این توجه با رویکردهای جدید را از زمان
رنسانس به بعد میتوان دید. حضور دولتهای قدرتمند اروپایی
در خلیج فارس با نوعی رقابت، بین آنها همراه بود. ب ههمین
دلیل در قرن نوزدهم میلادی که عصر جدید رقابت بین آن
دولتها بود، این منطقة آبی نیز عرصة ظهور این رقابتها شد و
کشتیهای روسی در شرایط جدید به خلیج فارس آمدند. حضور
کشتیهای روسی در این آبراه مهم، اگرچه دلایل متعددی
دارد؛ اما آنچه در این میان حائز اهمیت است، تطبیق بین
اهداف تاریخی آنها و منافع جدیدی بود که بدنبال آن بودند.
همین مسئله موجب شد، فعالیت روسها در بوشهر و آمد و رفت
کشتیهایشان در خلیج فارس، در حلقة مشکلات این منطقه
در قرون نوزدهم و بیستم میلادی تبیین شود. در پژوه ش
حاضر ورود کشتیهای روسی به خلیج فارس در قرن نوزدهم
میلادی بررسی و تحلیل میشود. درنهایت هم ب هنتایج این
ورود و حضور در این آبراه مهم پرداخته خواهد شد. پژوهش
پیش رو از نوع مطالعات تاریخی و جم عآوری داد ههاست که
بشیوة مطالعات کتابخانه یی انجام شده است.
خلاصه ماشینی:
"خلیج فارس در قرن نوزدهم میلادی ، بدلیل وجود ریشه های سدیدالسلطنه بدون ذکر دقیق مسیر این کشتیها فقط به این تاریخی این هدف و ادعای وصیت پتر کبیر، برای این مهم موضوع اشاره میکند که کشتیهای تجاری روسی با پرچم این و نیز درگیریهای ایران با روسیه در منطقة قفقاز که کمتر کشور در خلیج فارس و از «ادسا» به بصره درحال تردد بودند مورد توجه محققین قرارگرفته از اهمیت ویژه یی برخوردار و «با چابکی وظایف سیاسی و تجارت خود را در خلیج فارس است ؛ اگرچه تلاش روسیه برای دستیابی به خلیج فارس انجام دادند» (سدیدالسلطنه ، ١٣۴٢: ۶۴٨).
با همکاری فرانسویها، کنسولگری انگلیس ؛ استفاده از یک متحد قدرتمند اروپایی و در این اواخر روسیه در اصفهان هم در همین سال افتتاح شد (جناب ، هم ، کشیدن راه آهن از شمال به جنوب ، اولین نمودهای بی تا: ١١۵)؛ هر چند در اصفهان مقاصد و مصالح دریایی در تجربة جدید روسها در سالهای پایانی قرن نوزدهم میلادی میان نبود؛ ولی روسیه تلاش میکرد تا راههای صعب العبور برای حضور مؤثر در خلیج فارس بود.
این نوع اقدامات روسها در اواخر قرن نوزدهم میلادی در روزنامة روسی چاپ پطرزبورگ که سردبیر آن از شاهزادگان خلیج فارس نگرانی دولت انگلستان را دو چندان میکرد؛ چرا تزاری بود نیز در مقاله یی به این نکته اشاره کرده است : که آنها اصرار زیادی در تثبیت موقعیت خود در منطقه داشتند."