چکیده:
اوراق تجاری یک ابزار بدهی کوتاه مدت است که توسط یک شرکت ، معمولا برای تامین مـالی و برآوردن تعهدات کوتاه مدت منتتشر میشود. ناشرین اوراق تجاری شامل شرکت های مختلف بـا انواع فعالیت های مالی، صنعتی و بازرگانی هستند که در جهت تامین مالی نیازهـای مـالی کوتـاه مدت و فصلی خود و نیز سرمایه در گردش مورد نیـاز دائمـی، از انـواع اوراق تجـاری اسـتفاده میکنند همچنین این اوراق جایگزین مناسبی برای وام های بانکی می باشد. بنابراین شـرکت هـای بازرگانی نیز میتوانند بمنظور ایفای تعهـدات کوتـاه مـدت و جـاری خـود و تـامین نقـدینگی و موجودی کالای تجاری، اقدام به انتشار اوراق تجاری نمایند و با توجه به دوره گـردش عملیـات در شرکت های بازرگانی، که بطور معمول ، کوتاه مدت و کمتر از یک سال است ، این اوراق قابلیت تطبیق خوبی با نیازهای مالی و نقدینگی شرکت های بازرگانی دارد. از طرف دیگـر ایـن ابـزار در نظام حقوقی و قانونی غربی طراحی شده است و عدم تطابق این اوراق با مقررات شریعت ، مـانع اصلی انتشار آن در بازارهای مالی اسلامی میباشد. البته مالی اسلامی این قابلیت را دارد که اوراق تجاری را در چارچوب عقود تجویز شده در فقه ، طراحی نماید. این تحقیق با مطالعـه تطبیقـی و با نظرسنجی از خبرگان ، مدل انتشار اوراق تجاری اسلامی را برای استفاده شرکت های بازرگـانی ارائه مینماید بطوریکه ضمن تحقق شرایط و کارکرد اوراق تجاری، بـا توجـه بـه نـوع فعالیـت شرکت های بازرگانی، ضوابط و شرایط اوراق اسلامی را رعایت مینماید.
خلاصه ماشینی:
"بنابراین هدف این تحقیـق تبیـین الزامـات طراحـی و مـدل انتشـار اوراق تجـاری اسلامی (ICP) در چارچوب ضوابط فقه شیعه و بـا اسـتفاده از عقـود تجـویز شـده در شریعت است بگونه ای که استفاده از این ابـزار را بـرای تـأمین مـالی شـرکت هـا و نیـز سرمایه گذاری افراد حقیقی و حقوقی در بازارهای مالی اسلامی و به طور خـاص بـازار سرمایه کشور جمهوری اسلامی ایران امکان پذیر سازد.
نوع اول فاقد شرایط اول و دوم بوده و خارج از چارچوب اوراق تجاری است ، اما اوراق اجـاره تـأمین نقـدینگی مـیتوانـد قالبی برای انتشار اوراق تجاری باشد زیرا وجوه نقد مهمتـرین جـزء اقـلام سـرمایه در گردش شرکت های بازرگانی میباشد و از طرف دیگر عقد اجاره انعطاف پـذیری زیـادی دارد و میتواند در بازه زمانی کوتاه نیز محقق شود.
مدل انتشار اوراق تجاری با هدف تأمین نقدینگی شرکت های بازرگـانی با استفاده از ساختار اوراق سلف به شرح زیر میباشد: بانی (شرکت بازرگانی) 9 8 1 4 5 سرمایه گذاران شرکت تأمین ناشر ١١ متقاضی کالا(ها) (دارندگان اوراق ) 6 مالی ٧ (واسط ) (جاعل ) 11 11 13 1 3 امین اوراق شرکت رتبه بندی نمودار ٣.
با توجه به نوع فعالیت شرکت های بازرگانی، نیـاز بـه تـأمین مـالی کوتـاه مـدت و سرمایه در گردش این شرکت ها، عمدتا در جهـت تـامین نقـدینگی و تـأمین موجـودی کالای تجاری میباشد بنابراین نتایج تحقیق را میتوان اینگونـه جمـع بنـدی و تلخـیص نمود که برای تأمین نقدینگی شرکت های بازرگـانی، اوراق تجـاری اسـلامی مبتنـی بـر عقود اجاره ، سلف و جعاله در قالب مدل های ارائه شده ، قابل طراحی و انتشار میباشد."