چکیده:
تعیین مناطق مولد سیل و اولویت بندی زیرحوضه ها از نظر پتانسیل سیل خیزی می تواند در مدیریت بهتر آبخیزهای بزرگ، نقش مهمی داشته باشد. حوزه آبخیز مارمه به علت وقوع سیل های متعدد در آن، جهت این تحقیق انتخاب شد. در این مقاله با تلفیق GIS و مدل هیدرولوژیکی HEC-HMS، بر اساس روش SCS CN میزان سهم هر کدام از زیرحوضه ها در سیل کل حوضه ، تعیین شده - است . به این منظور با استفاده از روش تکرار حذف انفرادی زیرحوضه ها در محیط مدل HEC-HMS، زیرحوزه های آبخیز مارمه از نظر پتانسیل سیل خیزی اولویت بندی شدهاند. نتایج حاصل نشان می دهند که سهم زیرحوضه ها در پتانسیل سیل خیزی کل حوضه ، تنها تحت تاثیر مساحت آن ها نیست و عواملی چون موقعیت مکانی زیرحوضه ها و روندیابی سیل در رودخانه اصلی نیز در رژیم سیلابی حوضه تاثیر مهمی دارند. در نهایت مشاهده شد که زیرحوضه جوچین ، بیشترین سهم را در سیل کل حوضه دارد و زیرحوضه چال سرباز دارای کمترین پتانسیل سیل خیزی می باشد.
خلاصه ماشینی:
"هدف این تحقیق ، تلفیق سیستم های اطلاعات جغرافیایی (GIS) و مدل هیدرولوژیک HEC-HMS در تعیین میزان مشارکت زیرحوضه ها در سیل خروجی کل حوزه آبخیز مارمه استان فارس و شناسایی و اولویت بندی زیرحوضه ها از نظر پتانسیل سیل خیزی می باشد.
شاخص های سیل خیزی مورد استفاده به صورت زیر تعریف شده اند: شکل ٤ طرح شماتیک حوزه آبخیز مارمه در محیط مدل HEC-HMS رابطه (١) 100×⎟⎞Q∆ ⎛⎜F= Q رابطه (٢) F=f A که در آن ها، F سهم مشارکت زیرحوضه در دبی خروجی کل حوضه به درصد، Q∆ مقدار کاهش در دبی خروجی کل حوضه در اثر حذف زیرحوضه مورد نظر بر حسب متر مکعب بر ثانیه ، Q دبی خروجی کل حوضه بر حسب متر مکعب بر ثانیه ، f سهم مشارکت زیرحوضه در دبی خروجی کل حوضه به ازای واحد سطح و A مساحت زیرحوضه به کیلومتر مربع می باشد.
در نهایت نتایج این تحقیق نشان می دهند که با تلفیق سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و مدل های هیدرولوژیک می توان اثر متقابل عوامل فیزیوگرافیک و اقلیمی را بر پتانسیل سیل خیزی حوزه های آبخیز مورد بررسی قرار داده و با در نظر گرفتن همزمانی دبی اوج زیرحوضه ها و نقش روندیابی سیل در آبراهه ، اولویت بندی پتانسیل سیل خیزی زیر حوضه ها را به نحو مناسب تری انجام داد."