چکیده:
نظم در هر رده اساسیترین شیوه برخورد جهت ترتیب و تبیین موجودیت آن است و به واقع
شیوایی هر ردهبندی، بیان تفکیک ناپذیر انتظام آن میباشد. از آنجا که در طبقهبندی
دیویی، موضوعات مربوط به مسائل فرهنگی ممالک و ملل مختلف از جمله ادبیات، زبان،
تاریخ، جغرافیا و اسلام دارای نقایص آشکاری است، کتابخانه ملی ایران سعی در گسترش
ردۀ مزبور در ردههای زبان و ادبیات فارسی، تاریخ و جغرافیای ایران، و دین اسلام
کرده است. در ردۀ گسترش یافتۀ جغرافیای ایران به طبع کتابخانۀ مزبور اساس حرکت
برحسب سطح جغرافیایی و تنظیم استانها قرار دارد. اما در ارائه ترتیب شهرها، بخشها و
پدیدههای طبیعی ذیل استانها رعایت هیچگونه انتظامی صورت نیافته است. این مقاله
فارغ از بررسی تمام جوانب جغرافیایی کشور بر اساس یک ویرایش نو در آن گسترش به
ماهیت مسئله و شیوۀ عمل در دو استان فارس و خوزستان دارد.
خلاصه ماشینی:
"براساس مقدمۀ کتاب تحت بررسی ردهبندی دهدهی دیوئی: جغرافیای ایران تأثیر ویرایش نوزده (1979) طرح دیویی بر سازمان بخشی رده کاملا اشکار است: " شمارههای طرح گسترش جغرافیای ایران به سطوح جغرافیایی اختصاص یافته و در نتیجه نقاط واقع در هر سطح جغرافیایی شماره همان سطح را گرفتهاند"[7] بیهیچ تردیدی خصوصیت استفاده از سطح برای نظم گسترش مذکور، مشخصترین اصل پایداری در حفظ ترتیب امکنه و پدیدههای جغرافیایی میباشد.
به منظور مطالعۀ عینی پدیدۀ یاد شده، صورت اسامی شهرهای دو استان خوزستان و فارس در دو ستون مورد ارزیابی واقع میشود: استان خوزستان استان فارس شهرستان اهواز 55532 شهرستانهای شیراز و استهبان 55632 دزفول و دشت آزادگان: شمال غرب 55532 آباده و نیریز: شمال و شرق 55633 مسجد سلیمان و شوشتر: شمال 55534 داراب، فسا و جهرم: شرق، جنوب شرقی و جنوب 55634 ایذه و رامهرمز: شمال شرقی و شرق 55535 لار و فیروزآباد: جنوب شرقی و غرب 55635 بهبهان و بندر ماهشهر: جنوب شرقی 55536 ممسنی و کازرون: شمال غربی 55636 و شرق و غرب خرمشهر، شادگان و آبادان: 55537 اقلید، سپیدان و مرودشت 55637 جنوب غربی، جنوب و جنوب غربی[14] شمال، شمال غربی و شمال پدیده پراکندگی سطوح جغرافیایی خصیصه ناموزونی است که نظم منطقی را در ردهبندی مورد بررسی تحت پرسش میآورد."