چکیده:
دشت رخ، یک دشت وسیع در بخش شمال شرقی حوضه آبریز کویر مرکزی ایران است و دارای اقلیم نیمه خشک تا خشک میباشد . مدیریت غیر اصولی ، برداشت بیرویه از منابع آب زیرزمینی ، کاهش میزان بارندگی و متعاقب آن کاهش منابع آب عواملی نگران کننده از لحاظ تغییرات کیفی آبخوان دشت رخ محسوب میشوند . با استفاده از آمار و داده های کیفی و اعمال روشهای آماری چند متغیره (تحلیل عاملی، تحلیل خوشهای)، وضعیت کیفی آبخوان دشت رخ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است . با توجه به نتایج تحلیل عاملی ، سه عامل به عنوان تأثیر گذارترین عوامل 87% ترکیب شیمیایی آب زیر زمینی را تحت کنترل دارند. زمین شناسی مهمترین عامل در تغییرات کیفی آب زیرزمینی منطقه می باشد . تحلیل خوشهای متغیرها نشان دهنده شباهت بالای میزان یون های سدیم و کلر است . در تحلیل خوشهای داده های کیفی منطقه، داده های محدوده جوادیه همواره در خوشهای مجزا قرار گرفته است و از لحاظ ترکیب شیمیایی شباهت کمتری با سایر منابع دارد.فرایند جهانی شدن با شتاب روز افزون در حال عبور از مرزهای سیاسی و محدوده های فرهنگی کشورها بوده و با تغییرات غیر قابل پیش بینی مناسبات بین المللی و طبقه بندی های سیاسی ، اقتصادی و فرهنگی جهان را تحت تاثیر قرار داده است . از سوی دیگر همواره نوعی میل عمیق و احساسی پر شور بین انسان ها در مورد سرزمینشان وجود داشته است . این امر موجب گردیده تا انسان ها همواره به جداسازی افراد و گروه ها از یکدیگر و تفکیک و شبکه بندی سرزمین و قلمرو زندگی خود اقدام ورزند. جهانی شدن اسباب دسترسی انسان ها را به منابع مختلف هویتی از جمله هویت مکانی فراهم می سازد و این دسترسی به ترتیب منجر به دید بهتر در منابع هویتی سابق ، بحران هویت و شکل گیری تصاویر هویتی جدید می گردد. این تحول ممکن است به صورت یک فرصت ظاهر شود و شناخت ما را از خویشتن تعمیق بخشد و ممکن است به صورت تهدید درآید و مارا گرفتار از خود بیگانگی سازد. این مقاله تلاشی برای تبیین و توضیح تعاملات جهانی شدن و تحول هویت مکانی می باشد. بر اساس این تبیین سعی شده تا روش هایی برای مدیریت بهینه تحول هویت مکانی در عصر جهانی شدن ارائه گردد.
خلاصه ماشینی:
"جهت ارزیابی کیفی دشت رخ از روش های آماری چند متغیره از جمله تحلیل عاملی (Factor Analysis) و تحلیل خوشه ای (Cluster Anlysis) استفاده شده است .
در دوره دوم هدایت الکتریکی به ترتیب با یون های کلر، سدیم ، سولفات ، منیزیم و پتاسیم دارای همبستگی خطی مستقیم و بالا می باشد.
جدول ٢: ماتریس همبستگی بین متغیرهای شیمیایی منابع آب زیرزمینی رخ (تیرماه ١٣٧٩) جدول ٣: ماتریس همبستگی بین متغیرهای شیمیایی منابع آب زیرزمینی رخ (تیرماه ١٣٨٣) لازم به ذکر است بررسی ماتریس همبستگی در دو دوره نشان دهنده همبستگی ضعیف هدایت الکتریکی با یون های کربنات می باشد.
با افزایش میزان بهره برداری از آب زیر زمینی ، آب شور که در قسمت زیرین نسبت به آب شیرین قرار دارد به صورت مخروط معکوس به سمت بالا حرکت کرده (Upconing) و باعث افزایش میزان هدایت الکتریکی ، در نتیجه شورشدن آب زیرزمینی منطقه شده است .
٤- نتایج تحلیل خوشه ای متغیرها (R-mode) تیپ کلروره سدیک را به صورت قرار گرفتن یون سدیم و کلردریک خوشه مجزا همچنین شباهت بالا و فاصله زیاد نسبت به سایر متغیرها به عنوان تیپ غالب آب زیرزمینی منطقه مشخص می نماید.
٦- با توجه به خشکسالی های ١٠ ساله اخیر در منطقه ، میزان بهره برداری از آب زیر زمینی افزایش یافته و آب شور از قسمت زیرین به صورت مخروط معکوس به سمت بالا حرکت کرده و باعث افزایش میزان هدایت الکتریکی ، در نتیجه شورشدن و کاهش کیفیت آب زیرزمینی منطقه شده است ."