چکیده:
سنگ های مرمری با توجه به زیبایی ظاهری و امکان شکل پذیری آسان ، جایگاه ویژه ای در ساخت مصنوعات سنگی پیش از تاریخی داشته اند. مصنوعات مرمری می توانند علی رغم عامل زمان ، با توجه به روند تولید، شرایط محیطی و همچنین به واسطه اقدامات کاوش (علمی و غیر علمی ) و شیوه ی نگهداری ، تحت تأثیر عوامل مخربی قرار گیرند. این مقاله مطالعه ای مقدماتی در راستای شناخت و حفاظت از سه ظرف مرمری عصر مفرغ حوزه فرهنگی جیرفت در استان کرمان . ایران است . در بخش آسیب شناسی ، مشاهدات بصری ، آسیب نگاری و شناسایی رسوبات نمونه ها به روش شیمی تر انجام شد. بخش ساختارشناسی با روش شیمی تر، پتروگرافی و شناخت فازهای موجود با روش پودری پراش پرتو ایکس (XPRD) روی نمونه مطالعاتی انجام گرفت که نتایج حاکی از ساختار آهکی در قالب فاز شاخص کلسیت است که با دیگر مطالعات سنگ های مرمری جنوب شرق همخوانی دارد. با توجه به اهداف تحقیق در نهایت عملیات حفاظت و مرمت شامل تمیزکاری ، وصالی و بازسازی دو نمونه صورت پذیرفت . نتایج مقدماتی این پژوهش علی رغم توصیف مراحل مرمت و بازسازی آثار سنگی ، شناختی از سنگ های مورد استفاده در منطقه جیرفت و بررسی اولیه ای درمورد آسیب شناسی آن ها ارائه می کند.
خلاصه ماشینی:
"از آن جمله می توان به "آسیب شناسی ، حفاظت و مرمت تعدادی (٩ نمونه ) از ظروف مرمرین شهرسوخته زابل "(اکبری فرد و باتر، ١٣٨٦)"، حفظ ، مرمت و بررسی ١١ نمونه از ظروف مرمری یافت شده در کاوش های باستان شناسی و حفریات قاچاق حوزه تمدنی هلیل رود: جیرفت (١٣٩١)"(محمدی سفیدخانی و رازانی ، ١٣٩١)"، حفاظت و مرمت ٣ نمونه ظرف سنگی مرمری (متعلق به محوطه باستانی شهرسوخته )" (درخشان و رازانی ، ١٣٩٣) اشاره نمود؛ که درکل حاصل پژوهش ها شامل آسیب شناسی بصری آثار و تقسیم بندی آنها، شناسایی ساختارهای مرمر آهکی و استفاده از ملات های گچی در بازسازی آن هاست .
کاسه استوانه ای از جنس مرمر با نقش کنده منحنی مکشوفه از جیرفت (ارتفاع تقریبی : ١٠ سانتی متر) ٤- مواد و روش ها سه نمونه از آثار مرمرین موجود در پایگاه بین المللی مطالعات باستان شناسی جنوب شرق ایران مستقر در شهرستان جیرفت استان کرمان به منظور مطالعات آزمایشگاهی و حفاظت و مرمت انتخاب گردید که از آن میان دو نمونه مربوط به حفاری های علمی گورستان قلعه کوچک (نمونه شماره ١) و تپه کنار صندل جنوبی (نمونه شماره ٢) به طی کاوش های باستان شناسی به سرپرستی یوسف مجیدزاده بوده و نمونه دیگر جزو آثار اهدایی اهالی منطقه جیرفت است (نمونه شماره ٣)، (تصویر ٢) جهت انجام بررسی های آزمایشگاهی سنگ های مرمری جیرفت به دلیل عدم امکان نمونه برداری و نیز عدم هم خوانی با اهداف این مطالعه مبتنی بر حفاظت و مرمت آنها با حداقل دخالت ممکن ، از نمونه شماره ٢، که جزو آثار مطالعاتی ثبت شده منطقه و هم دوره با دیگر آثار بود استفاده گردید."