چکیده:
نماز، یکی از مهمترین فرایض الهی است، که اهتمام به آن و خواندن آن در اول وقت، سبب بهرهگیری از برکات نماز و عامل صعود انسان به مراتب والا است. این مقاله سعی دارد تا با استفاده از آیات قرآن، مسالهی نماز اول وقت را مورد کنکاش و تحلیل علمی قرار دهد. این تحقیق از لحاظ روش تحقیق، توصیفی ـ تحلیلی است و از نظر «روش جمعآوری اطلاعات» از نوع «تحقیقات تئوریک یا نظری» و غیر تجربی میباشد، و از نظر ماهیت «اطلاعات گردآوری شده»، از نوع تحقیقات «کیفی و غیر کمی» است. یافتههای این تحقیق عبارتند از: 1. از منظر قرآن کریم، تاخیر نماز بدون عذر، مورد مذمت شدید است. 2. یکی از راههای رسیدن به کمال مطلوب انسانی و قرب به پروردگار، اقامهی نماز در وقت فضیلت آن است، که سخت از سوی اولیای الهی و عارفان واصل مورد تاکید است.
خلاصه ماشینی:
"شیخ طوسی به نقل از جبایی و طبری میآورد: واژه (موقوت)، از مادهی (وقت) است، و معنای آیه چنین است: مسلمانان حتی در میدان جنگ نیز، باید این وظیفهی اسلامی(نماز) را اقامه کنند، چرا که نماز، اوقات معینی دارد که نمیتوان از آن تخلف کرد(طوسی، بیتا: / 313).
استاد مکارم شیرازی معتقد است: معنای نماز خواندن در اوقات معین، این نیست که در سایر حالات، انسان از خدا غافل بماند، بلکه نماز یک دستور انضباطی است که روح توجه به پروردگار را در انسان زنده میکند و میتواند در فواصل نمازها، خدا را به خاطر داشته باشد؛ خواه در میدان جنگ باشد و خواه در غیر میدان جنگ؛ و در پاسخ به این سؤال که «چه لزومی دارد نماز در اوقات معین خوانده شود و آیا بهتر نیست که مردم را در انجام این وظیفه آزاد گزارد؟ مینویسد: تجربه نشان داده که اگر مسائل تربیتی تحت انضباط و شرائط معین قرار نگیرد، عدهای آن را به دست فراموشی میسپارند، و اساس آن به کلی متزلزل میگردد، ازاینرو، این گونه مسائل حتما باید در اوقات معین و تحت انضباط دقیق قرار گیرد، تا هیچکس عذر و بهانهای برای ترک کردن آن نداشته باشد، به ویژه اگر این عبادات در وقت معین مخصوصا به صورت دسته جمعی گزارده شود، که دارای شکوه و تأثیر و عظمت خاصی است که قابل انکار نیست و در حقیقت یک کلاس بزرگ انسان سازی است(مکارم شیرازی، 1374: 4 / 104 – 106)."