چکیده:
از قواعد فقهی که می توان با استفاده از آیات و روایات، آن را بنا نهاد، قاعده «حریم حمی» یا «مراقبت از حریم احکام الهی» است. برابر این قاعده، حرمت قطعی را در موارد خاص و مهم، می توان از نقطه کانونی به محیط پیرامونی گسترش داد و حکم ممنوعیت را در آن محیط ـ به انگیزه حفاظت مطمئن تر از نقطه کانونی ـ جاری ساخت؛ این قاعده در میان عرف و عقلا نیز جریان دارد. پذیرش این قاعده می تواند نقطه عطفی در قانونگذاری و استنباط های فقهی باشد. همچنین دولت ها در سیاست گذاری های کلان فرهنگی و قضایی می توانند از آن بهره گیرند و نقاط خطرخیز را در این حوزه ها به درستی مدیریت کنند.
Associate professor، Islamic Institution for culture and Thought، Quran and Hadith department Protecting shari'a rulings or "Ḥarim-e Ḥimā" (protected area) rule is one of Fiqh general rules inferred from Quran and traditions (Al-sunna). With an intention of more certain protection from shari'a rulings، according to this rule، one can extend definite prohibition (Al-Hurma) from core point of the rulings to the surrounding area. This rule is also valid among custom and rationals. Accepting this rule can be a turning point in Fiqh Inference and legislature or policy making. Macro cultural and juridical policy making can benefit from the rule and manage risk points properly
خلاصه ماشینی:
"شدت اهتمام به دماء و فروج موارد دیگری از رفتارها و دستورهای شارع را میتوان در این عرصه مورد توجه قرار گفتنی است کسانی که فقط مقدمه موصله را حرام میدانند، معتقدند این حرمت پس از انجام ذیالمقدمه کشف میشود و تا پیش از آن، حرمتی بر مقدمه موصله بار نمیشود؛ ولی در بحث ما، شارع میتواند خود این مقدمات را نیز حتی اگر به ذیالمقدمه منتهی نشود، تحریم نماید و برای آن مجازات قرار دهد و این مسئله به سبب شدت اهتمام شارع به عدم ارتکاب ذیالمقدمه ـ در برخی موارد ـ میباشد.
به تعبیر دیگر، اگر شارع برای ممنوعیت یا تحریم، از الفاظی استفاده کند که بیانگر آن است که این مسئله اهمیت فوقالعادهای برای او دارد و خطر ارتکاب و عواقب آن بسیار سنگین است و به بخشهای دیگر زندگی، معنویت و دینداری آسیب جدی وارد میآورد و گاه جبران آن ناممکن یا دشوار میباشد، روشن است در چنین موضوعاتی فقیه مستنبط میتواند فراتر از نقطه کانونی حرمت، محیطی پیرامونی برای آن تعریف کند و حکم را به آن تسری دهد؛ به ویژه در مواردی که خود شارع برخی از محیطهای پیرامونی را در آن موضوع مورد توجه قرار داده باشد؛ مواردی که در آیات به عنوان نمونه ذکر شده است، از این دست میباشد."