چکیده:
ویلیام کلیفرد در جستار «اخلاق باور» مدعی شد که باور بر بنیاد شواهد نابسنده، در هر کجا و هر زمان و برای هر کس خطاست. ویلیام جیمز در جستار «خواست باور» درصدد پاسخ به او برآمد و ادعا کرد که باور دینی یک تصمیم اصیل است و در این گونه تصمیمات توجیه ایمان، خواست باور است. اصل ادعای جیمز در «خواست باور» تعریف انتخاب اصیل و انتساب ایمان توحیدی به آن است. باورداشتن به خدا اگر تصمیمی اصیل باشد باید سه ویژگی را احراز کند: الف) گریزناپذیری؛ ب) زندهبودن؛ و ت) خطیربودن. ما در این جستار پس از بررسی مجمل آرای جیمز و نقدهای مهم بر او، روایی انتساب این سه ویژگی بر ایمان دینی را وارسی کردهایم.
خلاصه ماشینی:
"جیمز پس از این تبیین ، در کوتاه ترین بند جستار خود، فقرة شمارة چهار، بیان مـی کنـد که هنگامی که با گزینه ای اصیل روبـه رو هسـتیم و بـا زمینـه هـای اندیشـه ای در مـورد آن نمی توانیم تصمیم گیری کنیم سرشت عاطفی ما نه فقط شاید بلکه باید از میان گزینه ها دست به انتخاب بزند و در این شرایط برنگزیدن خـود یـک گـزینش عـاطفی اسـت و بـا خطـر ازدست دادن حقیقت همراه است .
به دیگر سخن ، درحقیقت او میان کسی که حرفی را صد در صد با استدلال می زند و کسی که پشتوانه ای مستحکم بـرای حـرف خـود نـدارد هـیچ تمایزی نمی گذارد (٨٣ :١٩٥٨ ,Kaufmann) جان هیک ، جیمز را به این دلیل نقد کرد که معتقد بود رویکردی که در ارادة باور ارائـه شده است ، اوهام و خرافات را آزاد می گذارد و در این روش ما هرچه را کـه مـی خـواهیم باور می کنیم (٦٠ :١٩٩٠ ,Hick).
او معتقد است که هنگامی که جیمز می گوید اگر ما در مورد باور دینـی از سرشت عاطفی خود پیروی کنیم غیر عقلانی رفتار نکرده ایم ، ایـن پـیش فـرض را دارد کـه انسان ها در امیال شان اشتراک دارند و در غیر این صورت این امر به نسبی گرایی می انجامـد.
جیمز زمـانی کـه خـود متوجـه چالش پیش روی صدق این مقدمه در بـاب ویژگـی زنـده بـودن انتخـاب دینـی مـی شـود می نویسد که اگر برای شما دین فرضیه ای است که نمی تواند با هیچ امکان زنده ای درسـت باشد پس بهتر است این مقاله را ادامه ندهید."