چکیده:
سودان به عنوان سرزمین گسترده ای از تنوع فرهنگی و اجتماعی، تجلیات اسلامی غنی و گوناگونی از خود بروز داده است؛ مدعیان مهدویت، محافل صوفیانه، گرایش های سلفی گرایانه، پیروان اهل البیت(ع) و مهم تر از همه اسلام گرایان منتسب به اخوان المسلمین. جنبش اسلامی سودان توانست با تکیه بر جریان عمده اسلام گرایی سنی اخوان المسلمین، در سال 1989 میلادی اولین دولت اسلامی عرب قرن بیستم را تاسیس کند. نوشتار حاضر، جنبش اسلامی سودان را در کانون توجه قرار داده و در ابتدا می کوشد تا چارچوبی تحلیلی برای مطالعه جنبش های اسلامی ارائه نماید. نگارنده بنیان های فکری و اعتقادی و تفسیر متفاوت از اصول اسلامی را محور تفکیک و تمییز جنبش های اسلامی از یکدیگر می داند.در ادامه نگارنده به طور مشخص به تجربه جنبش اسلامی سودان در حکومت که انباشتی است از تجارب سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، نظامی و بین المللی می پردازد. اسلام گرایان سودان از زمانی که قدرت را به دست گرفتند، با چالش ها، مشکلات و ناکامی های مختلف داخلی و توطئه ها و فشارهای خارجی روبه رو شدند و در عین حال به دستاوردهای غیرقابل انکاری رسیدند که در توسعه و پیشرفت این کشور موثر بوده است.
Possessing one the most diverse culture and socity، sudan is a hot bed for messianic claims، fundamentalist trends and shia and the most important one Ikhwan al muslimeen. With this main trend، Sudanese Islamic movement established the first Islamic Arab state in 1989; the author believes that different thinking – base، and different impressions of Islamic principles، distinguishes the Islamic movements.
The paper will assess the political، social، economic، military and international experiences. Upping Against numerous ups downs، the state، achieved certain progress of development.
خلاصه ماشینی:
علاوه بر این حضور پرقدرت اسلامگرایان در این کشور و بر سر کار بودن حکومت اسلامگرای عمر البشیر که مخالف غرب و رژیم صهیونیستی است و روابط نزدیکی نیز با جمهوری اسلامی ایران دارد؛ باعث شده تا این کشور مورد هجمه سنگین کشورهای غربی قرار گیرد و هر روز به بهانه های مختلف نظیر متهم نمودن مقامات خارطوم به جنایات جنگی در دارفور و همچنین تحریک نمودن جنوبی ها برای مقابله با شمالی ها و تلاش برای تجزیه کشور پهناور سودان که اولین فاز آن با جدایی جنوب سودان کلید خورد، قصد دارند تا اسلامگرایان را از قدرت به زیر بکشانند.
بر اساس این طرز تفکر تنها در صورتی که پیام الهی به این جوامع جاهلی معاصر برسد، می توان آنها را به اصول و مسائل اساسی اسلام دعوت کرد اما در سایه حاکم بودن دولت های کنونی بر جوامع اسلامی جایی برای دعوت مکی که دعوتی آرام و پیش رونده بود باقی نمی ماند بلکه باید با زور به اسلامی کردن جامعه و حکومت پرداخت و سپس آن دو را بر اساس همان قواعدی که دولت نبوی در مدینه تشکیل شد، تأسیس نمود.
جنبش اسلامی سودان با کودتای نظامی ، به رهبری سرتیپ عمر حسن احمد البشیر در ٣٠ ژوئن ١٩٨٩ م قدرت را در دست گرفت و اعلام کرد کودتایی مانند سایر کودتاها که مردم به آن عادت کرده بودند، صورت گرفته است .