چکیده:
در این مقاله فرضیه ساموئلسون موسوم به اثر سررسید، برای قراردادهای آتی سکه بهار آزادی مورد معامله در بورس کالای ایران آزمون شده است. بر اساس این فرضیه، نوسان قیمت قراردادهای آتی با نزدیک شدن به سررسید آنها بیشتر می شود. نتایج حاکی از آن است که اثر سررسید در قراردادهای آتی مورد بررسی، بسیار ضعیف می باشد و از 29 قرارداد آزمون شده، فقط در 5 قرارداد وجود چنین اثری قابل پذیرش است. شایان ذکر است این قراردادها در فاصله زمانی 05/09/1387 تا 31/06/1391 مورد معامله قرار گرفته اند و در واقع این بازه، دوره زمانی مورد بررسی این مقاله را شامل می شود. دو فرضیه متفاوت در مورد اثر سررسید در قراردادهای آتی وجود دارد؛ فرضیه متغیر حالت و فرضیه کوواریانس منفی. بر اساس فرضیه متغیر حالت، نوسانات قیمت های آتی در دورههای زمانی ای که نااطمینانی مربوط به عرضه و تقاضا در حال از بین رفتن باشد، بیشتر است که به این فرضیه اثر جریان اطلاعات نیز گفته می شود. بر اساس فرضیه کوواریانس منفی نیز، اثر سررسید در بازارهایی وجود دارد که در آنها کوواریانس بین تغییرات قیمت نقدی و تغییرات خالص هزینه حمل، منفی باشد. نتایج حاصل شده با استفاده از روش حداقل مربعات معمولی (OLS) و روش داده های پانل (Panel Data)، هیچیک از دو فرضیه فوقالذکر را در مورد قراردادهای آتی سکه بهار آزادی مورد معامله در بورس کالای ایران تأیید نمینمایند.
In this article، we examine Samuelson's hypothesis on maturity effect in gold coin futures contracts traded in Iran Mercantile Exchange (IME). According to this hypothesis، the volatility of futures prices increases as future contracts approaches expiration date. The results show that the maturity effect is so weak in future contracts under investigation. This effect is acceptable in 5 out of 29 contracts. These contracts have been traded from 25 November 2008 to 21 September 2012. There are two different hypotheses on maturity effect in future contracts; the state variable hypothesis and negative covariance hypothesis. The state variable hypothesis states that the variability of futures prices is systematically higher in those periods when relatively large amounts of supply and demand uncertainty are resolved، i.e.، during periods in which the resolution of uncertainty is high. According to negative covariance hypothesis، maturity effect is more likely to hold in markets that exhibit negative covariance between changes in spot prices and changes in net carry costs. Using panel data and Ordinary Least Square (OLS) techniques، we conclude that no hypothesis is held for IME gold coin futures contracts.
خلاصه ماشینی:
"در مجموع می توان چنین گفت که در ادبیات موضوع، دو دلیل در توجیه دلایل وجود یا عدم وجود اثر سررسید در یک بازار قرارداد آتی وجود دارد؛ نخست ، فرضیه کوواریانس منفی بین تغییرات قیمت های نقدی و تغییرات خالص هزینه حمل ، که توسط بسمبندر و همکاران (١٩٨٦) مطرح و دوم، فرضیه نرخ جریان اطلاعات طی زمان، که در سال ١٩٨٣ توسط اندرسون و دانتین تبیین شده است .
اما این به معنای تأیید فرضیه بسمبندر نیست ، چراکه از ٥ قراردادی که در آنها اثر سررسید مشاهده شده بود، فقط در دو قرارداد (اردیبهشت ١٣٩٠ و شهریور ١٣٩٠) به طور همزمان کوواریانس تغییرات قیمت نقدی و تغییرات خالص هزینه حمل نیز منفی می باشد و در ١٢ قرارداد دیگر که این کوواریانس منفی است ، یا اصلا اثر سررسید وجود ندارد و یا اثر معکوس در آنها مشاهده می شود که این موضوع ادله ضعیفی برای پذیرش فرضیه کوواریانس منفی بسمندر در قراردادهای آتی سکه بهار آزادی بورس کالای ایران است .
در نهایت اینکه بر اساس فرضیه کوواریانس منفی بسمبندر، اثر سررسید در بازارهایی وجود دارد که در آنها کوواریانس بین تغییرات قیمت نقدی و تغییرات خالص هزینه حمل ، منفی باشد؛ نتایج حاصل شده نشان می دهد که این فرضیه در مورد قراردادهای آتی سکه بهار آزادی بورس کالای ایران قابل پذیرش نیست ."