چکیده:
هدف : این پژوهش با هدف بررسی وضعیت روند انتشار آثار حوزه مطالعه ، وضعیت اقشار اجتماعی و جنبه های مورد توجه پژوهشگران در زمینه مطالعه صورت گرفته است . همچنین به شناخت عوامل بازدارنده و کاهنده امر مطالعه ، شناخت عوامل مشوق و تسهیل کننده امر مطالعه و شناخت راهکارهای ترویج و توسعه امر مطالعه از دیدگاه آثار مولفان جامعه مورد بررسی پرداخته است . روش : این مقاله به بررسی ٩٥ منبع (اثر شامل مقاله های علمی و پایان نامه ها و طرح های پژوهشی) در حوزه مطالعه در طول چهار دهه از ١٣٥٠ تا ١٣٩٠با روش تحلیل متون و مطالعه کتابخانه ای پرداخته است . اطلاعات این پژوهش با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته ، گردآوری شده است . یافته ها: مروری بر نوشتار تحقیق در چهار دهه در ایران نشان داد بیشتر مطالعات در باره وضعیت مطالعه دانش آموزان و جامعه انجام شده است و کمتر در مورد وضعیت مطالعه سایر اقشار اجتماعی تحقیق صورت گرفته است . علاوه بر آن بیشتر پژوهش ها به بررسی وضعیت مطالعه منابع غیردرسی دانش آموزان ، بررسی فرهنگ و عادت مطالعه و راه های ترویج آن در جامعه پرداخته شده است . همچنین پژوهشگران بیشترین عوامل بازدارنده مطالعه را ناشی از نبود فرهنگ مطالعه در خانواده و نظام آموزش و پرورش میدانند.
خلاصه ماشینی:
"جنبه های مورد توجه موضوع مطالعه جنبه های مورد توجه موضوع مطالعه فراوانی درصد بررسی وضعیت منابع مطالعه غیر درسی 20 21,1 بررسی فرهنگ و عادت مطالعه و راه های ترویج آن 35 36,7 بررسی وضعیت مطالعه 18 18,9 بررسی گرایش مطالعه 8 8,4 بررسی نگرش به مطالعه 5 5,3 مباحث نظری مطالعه 4 4,2 بررسی وضعیت مطالعه جامعه روستایی و نوسواد 3 3,2 بررسی وضعیت مطالعه کودکان معلول ، پرورشگاهی 1 1,1 آسیب شناسی مطالعه 1 1,1 جمع 95 100 بررسی موانع یا عوامل بازدارنده مطالعه با توجه به پرسش های پژوهش برای پاسخ به پرسش های پژوهش ، عناصر مهم و تأثیرگذار در امر مطالعه (خانواده ، جامعه ، کتابخانه ها، نظام آموزش و پرورش ، دانشگاه ، سازمان صدا و سیما و سایر نهادهای مؤثر) از متون جامعه مورد بررسی شناسائی گردید و سپس عوامل تسهیل کننده و مشوق و عوامل بازدارنده هر عنصر آورده شده است .
(& Fazel, 2002 موانع و عوامل بازدارنده مطالعه مربوط به سازمان صدا و سیما در تعدادی از پژوهش ها، از گسترش برنامه های تلویزیون به عنوان عاملی بازدارنده برای مطالعه دانش آموزان و دانشجویان یاد شده است (٢٠٠٢ ,Khosravi ;١٩٩٩ ,Haji Mir Rahimi).
عده ای دیگر از پژوهشگران برای تقویت نقش کتابخانه در تقویت فرهنگ مطالعه در جامعه راهکارهای زیر را پیشنهاد کرده اند: توسعه خدمات اطلاع رسانی و استفاده از فنـاوری اطلاعـات در کتابخانـه هـا (٢٠٠٠,Safi)؛ جـذب کتابـداران صـبور، خـوش برخـورد و متخصـص ( ,Kiani Khuzestani ;١٩٩٥ ,Moghadas Jaefari) ٢٠١٠,Saam &Rezaeei Sharif Abadi ) و باز بودن کتابخانه ها در ساعات بیشـتر ( Zare ;١٩٩٩ ,Amani .
Study reading non-lessons and Use of high school students from public libraries in Shiraz."