چکیده:
قرآن کریم ، کتابی که از سوی پروردگار عالم و خالق و پرورش دهنده تمـام موجـودات از جملـه انسان ، نازل گردیده ، بیان کننده نیازهای زندگی بشری برای رشد و تعالی و تکامـل اسـت ، چنـان کـه در /آیات گهربار آن کتاب فرمود: « ». در این پژوهش تلاش شد تا بـا اسـتعانت از آیـات شـریفه قرآن کریم و نهج البلاغه ویژگی های مدیریت اسلامی بررسی و تبیین گردیده و همچنین بـا مراجعـه بـه تفسیر قرآن کریم که پل ارتباطی میان ذهن های خسته مـا و آیـات نـورانی کـلام الله اسـت ، دسـتورات و ارشادات آن منشور ربانی که نگاهی به حوزه علوم مـدیریتی دارد، اسـتخراج گـردد. در ایـن مقالـه کـه از ابتدای جزء ١٣(از ابتدای آیه ٥٣ سوره یوسف ) تا پایان جزء ١٥(تا پایان آیه ٧٤ از سوره کهف ) می باشـد، به ویژگی های مدیریتی از جمله : ویژگـی هـای مشـاوران ، توجـه بـه مهـارت و علاقـه شخصـی کارکنـان ، خلاقیت ، ریسک پذیری ، توجه به سـابقه افـراد، احتمـالات در برنامـه ریـزی ، احتمـالات در برنامـه ریـزی ، احتمالات در برنامه ریزی، یادآوری اهداف ، میانـه روی در هزینـه ، دوری از وعـده دادن ، کیفیـت کـار و ... پرداخته است . هدف از نوشتن این مقاله ، فراهم آمدن نسخه ای کارآمد همراه با فهمی آسـان بـرای عمـوم علاقه مندان به مباحث مدیریت اسلامی بوده است .
خلاصه ماشینی:
"این معجزه پیامبر اسلام (ص ) دارای یک برنامه جامع و کلی برای سعادت مسلمانان است که از ابعاد مدیریتی جای پژوهش و تحقیق فراوانی را دارد و برای پی بردن به معنای واقعی مدیریت اسلامی قطعا بایـد بـه مطالعـه ، تعبیـر و تفسـیر مضامین عمیق و روح بخش آن پرداخت و با عملیاتی ساختن و کاربردی نمودن کلام وحـی بـه استفاده علمی از ان پرداخت و آن را به عنوان یک الگوی کامل هدایت و سـعادت انسـان مـورد توجه قرار داد (میانداری ، ١٣٨٨).
بنابراین در عبارات بالا از حضرت علی (ع ) آمده است که همـه ایـن اصـناف کـه در جامعـه وجود دارند، به همدیگر وابسته اند و بی نیاز از هم نیستند و والـی جامعـه همـه آن هـا را مثـل عناصر یک سیستم باید در نظر بگیرد، در سازمان نیز مدیر به تمام بخش های سـازمان اهمیـت بدهد و نیاز آن ها به هم را بشناسد و با یک نگرش سیستمی به همه توجه نموده و هنگام مواجه شدن با مسائل نیز آن را فقط تقصیر یک واحد خاص نداند؛ بلکه برای تحلیل مناسب باید همـه را کنار هم قرار دهد تا بداند واقعا مقصر کیست و چه کاری باید بکند (میانداری ، ١٣٨٨).
در قرآن کریم و نهج البلاغه درباره بسیاری دیگر از روش هـای هـدایتگر سـخن بـه میـان آمده است ، از جمله آنچه در این مقالـه مـورد بررسـی قـرار گرفتـه اسـت ، دربـاره ویژگـی هـای مشاوران ، توجه به مهارت و علاقه شخصی کارکنان ، خلاقیت ، ریسک پـذیری ، توجـه بـه سـابقه افراد، احتمالات در برنامه ریزی ، یادآوری اهداف ، درستکاری ، میانه روی در هزینه ، دفع تهدیدها، لغزش مدیران عالی ، دوری از وعد دادن ، کیفیت کار و ..."