چکیده:
<p dir="RTL">هدف از تصدی به انتقال خون، نجات بیماران از مرگ حتمی است که در عین ضرورت، بسیار خطیر است؛ زیرا موضوع آن از یک طرف خون است که می‌تواند مخزن انواع میکروب‌های بیماری‌زا و کشنده باشد و از طرف دیگر کالبد بشر است که ارزشمندترین دارایی انسان است؛ بنابراین می‌طلبد که متصدیان امر یعنی سازمان انتقال خون، خود را مجهز به پیشرفته‌ترین تجهیزات و کارآمدترین نیروی انسانی نماید و دولت در این زمینه بودجه کافی اختصاص داده و زمینه را هموار نماید. با ارتکاب تقصیر انسانی و سازمانی در این مسیر برگشت‌ناپذیر، مطابق قاعده تسبیب، شخص مقصر مسؤول جبران شناخته می‌شود، اما در قریب به اتفاق موارد، یا تقصیری صورت نپذیرفته یا اگر تقصیری وجود دارد، امکان اثبات آن وجود ندارد.</p> <p dir="RTL">در این صورت مطابق قاعده‌ی فوق باید گفت که کسی مسؤول خسارت وارده نیست. اما آیا این درست است که یک مؤسسه‌ی عمومی ـ بهداشتی مثل سازمان انتقال خون را به صرف این که تقصیری در انتقال خون آلوده به مراجعان خود نداشته در برابر از دست رفتن سلامت قربانیان این حادثه ضامن ندانست؟ فقه غنی اسلام در این‌باره نیز راه چاره‌ای به دست داده است؛ قاعده‌ی غرور راه حلی مناسب جهت این معضل است که در این موارد از قربانیان فریب‌خورده حمایت به عمل می‌آورد. انسان‌های بیماری که با مشاهده‌ی ظواهر سازمانی با آن گستردگی که به تنهایی عهده‌دار وظیفه خطیری چون انتقال خون در کشور است، به آن اعتماد و با اطمینان خاطر به این سازمان مراجعه می‌کنند، در حقیقت مغرور ظواهر فریبنده‌ی این سازمان شده‌اند و در این صورت موجبات اجرای قاعده‌ی غرور فراهم می‌گردد.</p>
خلاصه ماشینی:
"همان طور که گفته شد زمانی که فرد، مباشر اتلاف باشد نیازی به اثبات تقصیر وی نیست ؛ بنابراین در این مرحله اگر بدون کوتاهی یا حتی بدون علم از ناحیه ی متصدی ، میکروب از محیط ، وارد خون طرف گردد مطابق قاعده ی اتلاف ، مباشر ضامن تلقی می گردد و تصور و تصدیق این حالت نیز محال نیست یعنی در عالم واقع ممکن است چنین فرضی به واقعیت بپیوندد؛ زیرا میکروب هایی مانند: سل ، سرخک و آبله مرغان وجود دارند که در هوای محیط پراکنده اند و ممکن است پس از باز شدن بسته استریل وسایل تزریق خون در جریان رگ گیری و آماده سازی وسایل برای تزریق بر روی سر این وسایل رسوب کرده و آلودگی ایجاد کنند و چون این نقاط از وسیله تماس مستقیم با خون بیمار یا خون تزریقی به او پیدا می کنند آلودگی را به بیمار منتقل می نمایند و در این صورت می بایست متصدی را ضامن خسارت ناشی از اتلاف بدانیم .
در این صورت ، سازمان انتقال خون ، از این نظر که غار، محسوب می شود مسؤول ، تلقی می گردد؛ از طرف دیگر، پرستار از این جهت که متلف است ، ضامن می باشد در این صورت کدام یک باید جبران خسارت نمایند؟ البته همین فرض ، خود می تواند به دو صورت واقع شود: صورت اول ، حالتی است که در خون تعدادی میکروب وجود داشته و سازمان آن را تشخیص نداده یا تشخیص داده ، اما به خوبی میکروب زدایی نکرده است ، ولی این تعداد میکروب وقتی با خون وارد بدن فرد می شود، قابلیت ایجاد بیماری را ندارد و هنگامی این قابلیت را پیدا می کند که پرستار مزبور، تعداد دیگری از همین میکروب را به آن اضافه می نماید."