چکیده:
<p>امروزه فناوری و زیست‌ فناوری‌های نوین، امکان اهدای گامت و جنین را به زوجین نابارور فراهم آورده است. به کارگیری روش‌های جدید پزشکی گرچه به لحاظ توسعه و تحول این رشته از معارف بشری چشم‌گیر و خیره کننده است اما در عرصه‌های مختلف اخلاقی، فقهی و حقوقی موجب بروز پرسش‌ها و بعضا مشکلاتی شده است که پاسخ به آنها نیازمند تأملی جدی و تحقیقی گسترده و همه جانبه است . تشتت آرای فقها، حرمت برخی از طرق جدید بارداری مصنوعی همچون استفاده از اسپرم بیگانه از منظر اکثر فقها و جواز استفاده از منظر برخی دیگر، و یا استفاده از تخمک بیگانه و نیز پرورش در رحم ثالث از موضوعاتی است که مستمسک آرای متعارض از سوی فقها و حقوقدانان گردیده است. تجارب قانونگذاری کشورهای پیشرو حاکی از این است که درمان ناباروری امری مهم و نیازمند مطالعات چند سویه و شناسایی اهداف کلی وسیاست‌های حمایتی کلان است؛ در حالی‌ که متأسفانه قوانین ایران چندان به آن توجه نداشته است و از رژیم حقوقی و قانونی مشخصی پیروی نمی‌کند. همچنین عدم جامعیت قانون و غفلت قانون‌گذار از ورود به حوزه‌های اختلاف برانگیز و مقابله با اخلاق اجتماعی، نه تنها زوجین نابارور را دچار نوعی سردر گمی نموده است. به این منظور، مقاله پیش رو می‌کوشد تا ضمن شناسایی حق طبیعی زوجین نابارور مبنی بر استفاده از پزشکی نوین، چالش‌های فقهی، حقوقی و اخلاقی این حوزه و مشکلات پیش روی زوجین نابارور را نمایان ساخته و ضرورت نگرش جامع و فراگیر قانونی مبتنی برسیاست‌های کلان حمایتی در این حوزه را اثبات نماید.</p>
خلاصه ماشینی:
پیشرفت های علمی امروزه سبب گشته است که بسته شدن نطفه ی انسان از غیر راه شناخته شده (آمیزش ) امکان پذیر گردد، اما درباره ی گونه های آبستن کردن و حکم شرعی آنها هنوز وفاق معینی بین علما و حقوقدانان دیده نمی شود در این قسمت ما برآنیم گونه های متصور و موجود تلقیح مصنوعی را مورد بررسی قرار داده و به واکاوی احکام فقهی این حوزه و ترسیم چالش ها و خلأهای موجود بپردازیم .
، ج٥ ، صص ١٨٤-١٨٥) بدین ترتیب باید گفت که طفل متولد شده از عمل تلقیح مصنوعی زن با اسپرم شوهر به زوجین ملحق می شود و طفل مزبور از هرجهت با طفل حاصل از نزدیکی زوجین یکسان بوده و فرقی بین این دو وجود ندارد واگرگروهی جواز به کارگیری این روش را مورد تردید قرار داده اند احتمالا به جهت بیم از ارتکاب پاره ای کارهای مقدماتی حرام بوده است والا هیچ دلیلی بر حرمت اصل عمل به نظر نمی رسد وخصوصیتی نیز در نزدیکی ومواقعه مذکور در ماده ١١٥٨ و ١١٥٩ نیست تا در نسب مؤثر گردد و طفل مذکور ملحق به زوجین است چه تلقیح به وسیله زوج انجام شود چه شخص بیگانه ، به علاوه علم وجهل زوجین به این عمل نیز اثری در انتساب طفل به زوجین و مشروعیت طفل به دنیا آمده ندارد و کلیه آثار طفل حاصل از نزدیکی طبیعی زن و شوهر بر چنین طفلی مترتب می گردد.