چکیده:
بررسی علل تغییر قیمت نفت و مدلسازی برای پیش بینی نوسانات آن، با توجه به جایگاه آن
در اقتصاد ایران، همواره یکی از مهمترین حوزه های مطالعاتی ادبیات اقتصاد ایران بوده است.
از سوی دیگر نوسان قیمت نفت، موجب ایجاد مشکل دربرنامه های توسعه می شود. بررسی
های تجربی نشان می دهد که نوسانات قیمتهای نفت باعث تنگنا های ساختاری (تنگنا های
تراز تجاری، تنگنا های بودجه و...) در اقتصاد ایران شده است. شناخت ساز و کار شکل گیری
قیمت های نفت می تواند ریسک نوسانات قیمت نفت و تاثیرات منفی آن بر اقتصاد ایران را
کاهش دهد. با گسترش بورس های نفتی و بازار آتی های نفت، بازار نفت شکل گیری قیمت
نفت خام را متحول ساخت بدین صورت که در کوتاه مدت با تغییر در نرخ بهره، جریان
نقدینگی بین بازارهای مالی و بازار نفت، قیمت نفت خام را از مسیر بلند مدت خود منحرف
می نماید. در این مقاله به بررسی انحراف قیمت نفت خام از مسیر بلند مدت آن با توجه به
روابط بین بازار های مذکور در کوتاه مدت پرداخته است. بدین منظور از مدل جهش قیمت
2005 در مورد - فیشر و نظریه فرانکل با استفاده از داده های سری زمانی روزانه سال های 13
نفت خام سنگین ایران در مناطق مختلف (بازار های مختلف) از روش تکنیک گارچ چند
متغیره آزمون می گردد. نتایج نشان می دهد که استراتژی قیمتی گذاری در استفاده از نفت
خام اورال در در تعیین قیمت نفت خام سنگین ایران در بازار های مدیترانه و شمال غرب اروپا
سیگنال نادرست می باشد.
خلاصه ماشینی:
مطابق قسمتهای قبل معادلات قیمت نفت خامهای این منطقه عبارت است از: log HMED t = α 0 + α 1 log ( DIFUB t ) + α 2 log ( R t )+ (15) α 3 log ( S&P500 t )+ e t1 log( BRDTD ) = β 0 + β 1 log ( R t )+ β 2 log ( S&P500 t )+ e t2 (16) log( URM t )= γ 0 + γ 1 log ( R t ) + γ 2 log ( S&P500 t ) + e t3 (17) σ t 2 (i) = M(i) + A (i) e t-1 2 + B (i) σ t-1 2 (18) HMED نفت خام سنگین ایران مدیترانه، R نرخ بهره آمریکا، S&P500شاخص بازار سرمایه، تفاضل قیمت نفت خام برنت با اورال، URM نفت خام اورال مدیترانه 1 و BRDTDنفت خام برنت موعددار میباشند که از آمار سری زمانی متغیرها به طور روزانه از سال 2007 تا 2013 میباشد.
ضرایب در ماتریس A همگی مثبت و از لحاظ آماری مثبت و معنادار هستند، این ضرایب نشان دهنده اثر تغییر به میزان یک انحراف معیار جدول 7: بررسی رفتار قیمت نفت خام سنگین ایران در بازار شمال غرب اروپا {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} مأخذ: یافتههای تحقیق اعداد داخل پرانتز آماره t هستند.
بنابراین، همان طور که پیش بینی میشد شاخص بازار سرمایه و قیمت نفت خامهای مذکور مثبت است و حکایت از این دارد که با رشد اقتصادی و توسعه بازارها و رونق اقتصادی، تقاضا برای نفت خام ایران در بازارها افزایش مییابد.