چکیده:
عفو از مفاهیم برتر اخلاقی است که در سعادت و تعالی فردی و اجتماعی انسان ها نقش موثری ایفا میکند و دارای آثار و فوائدی است که از لحاظ رشد روانشناختی و تربیتی فرد و جامعه اهمیت فراوانی دارد. در مقاله حاضر بعد از معناشناسی واژه «عفو» و واژگان مشابه آن در قرآن ، با بهره گیری از تفاسیر، آثار تربیتی عفو از دیدگاه قرآن کریم بررسی شده و این نتایج به عنوان آثار تربیتی عفو به دست آمده است : جلب رضایت و مغفرت الهی، بهره مندی از رحمت خدا، قرار گرفتن در جایگاه نیکوکاران ، محبوب خدا شدن ، دستیابی به پاداش وصف ناپذیر، پیروزی مقتدرانه ، اصلاح مجرم ، دستیابی به تقوا، ایجاد الفت میان دلهای مردم ، پاک شدن گناهان و بالاخره ایجاد آرامش در محیط خانواده و جامعه
خلاصه ماشینی:
"٣. قرار گرفتن در جایگاه نیکوکاران قرآن کریم هنگامی که سیمای پارسایان را به تصویر میکشد٤٤ عفو و بخشش را از برجسته ترین صفات و از عوامل مهم قرار گرفتن آنان در جایگاه نیکوکاران برمیشمارد و میفرماید: ﴿الذین ینفقون فی السراء و الضراء و الکاظمین الغیظ و العافین عن الناس و الله یحب المحسنین ﴾ (آل عمران :١٣٤) / 146 در این آیه خدای متعال رسیدن به درجه نیکوکاران را پاداش کسانی میداند که علاوه بر / حسنا / انفاق مستمر، در هنگام بروز خشم نیز ضمن مهار آن از لغزش های دیگران گذشت کرده و سپس در مرحله ای عالیتر در برابر بدی ایشان نیکی میکنند.
بر این اساس خدای متعال عفو و گذشت حتی در برابر غیرمسلمانان را مایه جلب محبت الهی برمیشمارد و میفرماید: ﴿فبما نقضهم میثاقهم لعناهم و جعلنا قلوبهم قاسیۀ یحرفون الکلم عن مواضعه و نسوا حظا مما ذکروا به و لا تزال تطلع علی خائنۀ منهم إلا قلیلا منهم فاعف عنهم و اصفح إن الله یحب المحسنین ﴾ (مائده :١٣) این آیه که در اواخر عمر با برکت پیامبر صلی الله علیه و آله نازل شد، ٥٧ ایشان را امر به گذشت از یهودیانی میکند که خائنانه زندگی میکنند و میفرماید: در این زمان که هر روز بر شمار مسلمین افزوده میشود(نصر:٢) و پایه های جامعه اسلامی استحکام یافته است از دشمنی که فرومانده و نمیتواند به شما آسیبی برساند به زکات قدرتی ٥٨ که دارید 59 درگذرید."